نقطه تلاقی منافع استعماری

نیروهای پشتیبانی سریع سودان (RSF) مورد حمایت امارات متحده عربی قرار دارند، کشوری که توسط دولت سودان در دیوان بین‌المللی دادگستری به همدستی در نسل‌کشی متهم شده است. متاسفانه دیوان بین‌المللی دادگستری در ماه مه امسال این درخواست را رد کرد و خود را «آشکارا فاقد» صلاحیت لازم برای صدور حکم در مورد این پرونده دانست! بسیاری از کشورها در سودان سهم دارند. بریتانیا، حاکم استعماری سابق آن، که تجهیزات نظامی‌اش در میدان نبرد ظاهر شده است، تنها یکی از آنهاست. امارات به طور مرکزی درگیر است، نیروهای پشتیبانی سریع را مسلح می‌کند و به جنگ دامن می‌زند. اما نقش اسرائیل بسیار کمتر مورد توجه قرار گرفته است. به نظر می‌رسد یک نسل‌کشی برای این کشور کافی نیست.

افزایش واردات طلای امارات از سودان جنگ‌زده در سال ۲۰۲۴

سازمان مردم‌نهاد Swissaid، امارات متحده عربی را «مرکز جهانی طلای با منشأ مشکوک» نامید، زیرا واردات از سودان در سال گذشته ۷۰ درصد افزایش یافت. این سازمان اعلام کرد که این کشور ثروتمند تولیدکننده نفت، سال گذشته ۲۹ تن طلا از سودان وارد کرده است که نسبت به ۱۷ تن در سال ۲۰۲۳ افزایش یافته است.

امارات همچنین سال گذشته ۱۸ تن طلا از چاد و ۹ تن از لیبی وارد کرد - کشورهایی که Swissaid آنها را «نقاط خروجی» طلای تحت کنترل RSF نامیده است. در این گزارش آمده است: «علیرغم تعهدات امارات به تأمین منابع مسئولانه، این کشور همچنان قطب جهانی طلای با منشأ مشکوک، به ویژه طلای حاصل از جنگ، باقی مانده است». این امیرنشین خلیج فارس بیش از هر کشور دیگری طلای آفریقا را خریداری می‌کند، به طوری که در سال ۲۰۲۴، ۷۴۸ تن از این قاره وارد کرده است - که نسبت به سال ۲۰۲۳، ۱۸ درصد افزایش داشته است.

از غزه تا سودان؛ نقش اسرائیل در دومین جنگ نسل‌کشی نادیده گرفته می‌شود

جاشوا کریز، متخصص سودان در مصاحبه‌ای پادکستی در ۱۲ ژوئن (حدود دقیقه ۴۹)، گفت: به یاد دارم که آوریل گذشته در اتاقی با یکی از اعضای بسیار ارشد دولت آمریکا [بایدن] در واشنگتن دی سی بودم و او به من گفت: «جاشوا، شما اشتباه طبقه‌بندی مرتکب شده‌اید. شما فکر می‌کنید سودان در آفریقا است. سودان در آفریقا نیست، دوست من. سودان در خلیج فارس است». این مقام رسمی در ادامه تأیید کرد که سیاست آمریکا در منطقه بر روابط اسرائیل با امارات متمرکز است: وقتی به امارات می‌رویم، فکر می‌کنید سودان در فهرست کارهای ما در چه رتبه‌ای قرار دارد؟ در فهرست کارهای ما نیست. کاری که باید انجام دهیم این است که امارات را در کنار اسرائیل و در مقابل ایران نگه داریم. در واقع «سودان در آفریقا نیست». سودان در سال ۲۰۲۰ تحت فشار دولت اول ترامپ روابط خود را با اسرائیل عادی کرد. همانطور که Responsible Statecraft در سال ۲۰۲۴ نوشت: به عنوان بخشی از توافقی که در آن دولت ترامپ نام سودان را به عنوان حامی تروریسم دولتی حذف کرد، سودان موافقت کرد که به توافق‌نامه ابراهیم بپیوندد. ژنرال عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیت سودان و رئیس بالفعل دولت، در کامپالا، اوگاندا، با نتانیاهو دیدار کرد. توافق کامپالا با میانجیگری محمد بن زاید، رئیس جمهور امارات، حاصل شد. این توافق منجر به مسدود شدن دارایی‌های حماس در سودان گشت. همچنین مذاکراتی در مورد انتقال رهبران حماس به سودان به عنوان بخشی از توافق صلح صورت گرفته بود. این نوع تبعید به شدت توسط حماس رد شد. هنگامی که جنگ در سودان در سال 2023 آغاز شد، اسرائیل از قبل با هر دو نفر و نیروهای آنها ارتباط داشت. وزارت امور خارجه [اسرائیل] به سمت البرهان و ارتش سودان، موساد به سمت نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) متمایل شدند. و این بخشی از استراتژی گسترده‌تر اسرائیل در رابطه با آفریقا و خاورمیانه است.

سودان و نفوذ منطقه‌ای اسرائیل

شادی ابراهیم از مرکز اسلام و امور جهانی (CIGA) در ماه مه ۲۰۲۳ برای میدل ایست‌آی نوشت: اسرائیل در عادی‌سازی روابط با سودان منافع استراتژیک دارد، زیرا اهمیت سواحل دریای سرخ سودان از دیدگاه امنیتی و اقتصادی ضروری است.

او گفت حمایت از گروه‌های خاص در منطقه، راهی برای مقابله با خصومتی است که بسیاری از کشورهای اطراف اسرائیل نسبت به تلآویو احساس می‌کنند. این در راستای چیزی است که به عنوان «دکترین پیرامونی» شناخته می‌شود. حمایت از نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) نمونه‌ای از این استراتژی است که به کار گرفته می‌شود. اسرائیل همچنین امیدوار است که عادی‌سازی روابط به مهار قاچاق اسلحه به غزه از سودان کمک کند.

در واقع سودان در نقطه تلاقی منافع استعماری قرار دارد و رفاه مردم سودان به وضوح از این بازی‌های قدرت اهمیت کمتری دارد. ممکن است به طور گسترده درک نشود که اسرائیل بازیگر کلیدی در این کشور است، اما «اولستر کوچک در بیابان» - همانطور که بریتانیایی‌ها دولت شهرک‌نشین صهیونیستی خود را می‌نامیدند - دقیقاً همین است. اسرائیل دریای سرخ را به عنوان یک عرصه اصلی امنیت ملی، پس از دریای مدیترانه، در رتبه دوم قرار داده است. در این استراتژی در حال تکامل، سودان به عنوان یک منطقه حائل رو به جلو عمل می‌کند.

با افزایش انتقادات، آیا امارات آماده است تا از شبه‌نظامیان RSF سودان فاصله بگیرد؟

پس از کشتارهای جمعی در الفاشر و چهار سال پس از کودتا، امارات متحده عربی اکنون اذعان می‌کند که سیاستش در سودان اشتباه بوده است.

اگرچه امارات جنایات الفاشر را محکوم کرده است، اما تقصیر آنچه اتفاق افتاده را نیز به گردن عدم سازش ارتش انداخته است! این تغییر جهت قابل توجه است، اما امارات در پاسخ به انتقادات بین‌المللی اصرار دارد مورد افترا قرار گرفته است و قربانی یک کارزار اطلاعات نادرست از سوی اسلام‌گرایان درون ارتش سودان و سازمان‌های غیردولتی چپ‌گرا که مدت‌هاست با این کشور خلیج فارس مخالف هستند واقع شده است.

این کشور اصرار دارد که خواهان بازگشت به یک دولت سودانی به رهبری غیرنظامیان است. اما آنچه در آینده اتفاق می‌افتد به این بستگی دارد که آیا امارات فکر می‌کند که نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) هنوز برای دو هدف کلیدی‌اش یعنی دسترسی به منابع و جلوگیری از نفوذ اسلام‌گرایی در سودان ضروری هستند یا نه. امارات پس از جنایات اخیر در الفاشر، تازه شروع به فاصله گرفتن از RSF نموده است. نیروهای پشتیبانی سریع سودان (RSF) اعلام کردند که با آتش‌بس بشردوستانه‌ای که با میانجیگری آمریکا، امارات، مصر و عربستان برقرار شده، موافقت کرده‌اند. این طرح، آتش‌بس بشردوستانه سه ماهه و به دنبال آن آتش‌بس دائمی و یک دولت غیرنظامی را پیشنهاد می‌کند. اما سخنگوی وزارت امور خارجه سودان اظهار داشت که هیچ توافقی حاصل نشده است. کارشناسان می‌گویند مشخص نیست که آیا این می‌تواند آغاز تلاش نیروهای پشتیبانی سریع برای ایجاد یک کشور جدید در دارفور باشد یا اینکه آنها دوباره سازماندهی شده و به سمت سودان مرکزی پیشروی خواهند کرد. بکری المدنی، تحلیلگر سودانی گفت «هر چه جنگ داخلی طولانی‌تر شود، احتمال تقسیم کشور به دو کشور بیشتر می‌شود. این به معنای دو کشور نیست، بلکه به معنای دو دولت بالفعل با سیستم‌های اداری متفاوت است».

چگونه اسرائیل و امارات متحده عربی در هرج و مرج منطقه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنند

ابوظبی و تل آویو در پروژه تجزیه همدست هستند. اسرائیل در انتقاد از نیروهای مسلح سودان به اماراتی‌ها پیوسته است. دولت اسرائیل، پستی در حساب رسمی عربی زبان نیروهای مسلح سودان را با اخوان المسلمین و حماس مقایسه کرده است. آنها در حال شعله‌ور کردن درگیری‌های داخلی، مسلح کردن جناح‌ها و تبدیل ملت‌ها به قلمروهای متخاصم هستند که اسرائیل بر آنها تسلط کامل دارد. اگرچه سودان درگیر یکی از خونین‌ترین درگیری‌های آفریقا است، اما بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای آفریقایی ترجیح داده‌اند بی‌تفاوت بمانند. این امر باعث رنج دردناک میلیون‌ها نفر شده است، با این حال، اگر لایه‌های اطلاعات پیچیده از تبلیغات جدا شوند، متوجه می‌شویم که در زیربنای این سناریوی شوم، بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی در حال تغییر معماری حکومت و کنترل هستند.

این امر به تغییر شکل موازنه قدرت در شاخ آفریقا منجر می‌شود و جای تعجب نیست که اسرائیل و امارات را نیز درگیر می‌کند. به سختی می‌توان تصور کرد که چگونه این جنگ می‌توانست با این وحشیگری که شاهد آن بوده‌ایم، بدون دخالت فعال امارات و اسرائیل، ادامه یابد.

روزنامه صبح ساحل