کلاه فرنگی بندرعباس؛ روایت تلخ یک عمارت کهن در قلب شهر
23 مهر 1404 14:00در میان بافت قدیمی بندرعباس، بنایی تاریخی و خاموش ایستاده است؛ بنایی که روزگاری مرکز تجارت، سیاست و دفاع از شهر بود. این بنا، عمارت تاریخی کلاه فرنگی است؛ تنها اثر برجای‌مانده از دوران صفوی در بندرعباس و یکی از قدیمی‌ترین نشانه‌های حضور قدرت‌های جهانی در جنوب ایران.
به گفته‌ی نیما صفا، نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ، ساخت این عمارت به حدود ۳۲۰ سال پیش و دوران شاه سلطان حسین صفوی بازمی‌گردد. در آن زمان، هلندی‌ها که با نام «کمپانی هند شرقی هلند» در خلیج فارس فعالیت می‌کردند، نخستین محل تجارتخانه هلندی‌ها در مرکز آن روزگار شهر بندرعباس بود اما ساختمان مذکور به دلیل گستردگی تجارت آنها، گنجایش ورود و خروج کالاهای تجارتی را نداشت، از این رو در سال ۱۰۷۷ خورشیدی احداث تجارتخانه دیگری در شرق شهر آن روزگار بندرعباس و خارج از محدوده شهر و در فاصله‌ای حدود نیم مایل از تجارتخانه قبلی را آغاز نمودند که همین عمارت کلاه فرنگی بندرعباس است و کار احداث آن تقریبا در سال ۱۰۸۴ خورشیدی به پایان رسید. مردم بندرعباس آن زمان این محل را «سرکاری ولندیز» می‌نامیدند، یعنی کارگاه هلندی‌ها.