طرح اخیر مجلس برای کاهش سن آغاز تحصیل و اجباری کردن دوره پیش‌دبستانی از پنج‌سالگی، در ظاهر گامی امیدوارکننده به سمت عدالت آموزشی به نظر می‌رسد.
اینکه آموزش پیش‌دبستانی برای همه کودکان رایگان شود و شکاف طبقاتی در دسترسی به این فرصت مهم از میان برود، بی‌تردید هدفی ارزشمند است. اما پرسش جدی اینجاست: آیا چنین تصمیم بزرگی بدون پشتوانه کارشناسی کافی، بدون آماده‌سازی زیرساخت‌ها و بدون توجه به ملاحظات فرهنگی و روان‌شناختی، واقعاً می‌تواند آینده آموزش در ایران را روشن‌تر کند؟
نخست، باید به بُعد روان‌شناختی ماجرا نگاه کرد. بر اساس آموزه‌های تربیتی در فرهنگ اسلامی و نیز یافته‌های جدید روان‌شناسی رشد، کودکان تا حدود هفت‌سالگی نیازمند آزادی، بازی و تجربه‌های غیررسمی برای رشد خلاقیت و شخصیت‌اند. ورود به آموزش رسمی از پنج‌سالگی، اگر با تکالیف ساختارمند و کلاس‌محور همراه شود، ممکن است بیش از آنکه به شکوفایی کمک کند، بار اضافی روانی بر کودک تحمیل کند و حتی میل به یادگیری را در سال‌های بعد کاهش دهد. به بیان دیگر، خطر تبدیل پیش‌دبستانی به «کلاس اول زودرس» بسیار جدی است.
دوم، موضوع زیرساخت‌هاست. امروز مدارس ما با کمبود معلم متخصص، کلاس‌های پرجمعیت، و کیفیت آموزشی نامتوازن روبه‌رو هستند. حال پرسش این است که آیا نظام آموزشی توان جذب میلیون‌ها کودک پنج‌ساله دیگر را دارد؟ اگر قرار باشد این طرح صرفاً روی کاغذ بماند یا با همان امکانات فرسوده فعلی اجرا شود، عدالت آموزشی نه تنها محقق نمی‌شود، بلکه کیفیت یادگیری پایین‌تر خواهد آمد.
سومین نکته، بازتولید شکاف طبقاتی است. نمایندگان مجلس بر دولتی‌سازی و رایگان بودن این دوره تأکید کرده‌اند، اما تجربه نشان می‌دهد که مدارس غیردولتی و مرفه، همچنان امکاناتی فراتر ارائه خواهند داد و کودکان طبقات پایین حتی در پیش‌دبستانی هم فرصت برابر نخواهند داشت. در واقع، این سیاست می‌تواند نابرابری آموزشی را به سنین پایین‌تر نیز تعمیم دهد.
با همه این نگرانی‌ها، اصل گسترش آموزش پیش‌دبستانی اقدامی مثبت است، اما نباید به ساده‌سازی مسئله بسنده کرد. اگر واقعاً قصد سرمایه‌گذاری بر آینده کودکان را داریم، باید پیش‌دبستانی به معنای واقعی «بازی‌محور» و «مهارت‌محور» طراحی شود، نه نسخه کوچک‌شده آموزش رسمی. معلمان ویژه این دوره آموزش ببینند و تربیت شوند.عدالت در تخصیص منابع، به‌ویژه در مناطق محروم، تضمین شود و مهم‌تر از همه، این تغییر بزرگ بر پایه مطالعات علمی و کار کارشناسی عمیق صورت گیرد، نه تصمیم‌های شتاب‌زده سیاسی.به بیان روشن‌تر، اگر هدف عدالت آموزشی و شکوفایی استعدادهاست، کاهش سن تحصیل باید یک فرصت باشد، نه تهدید. آینده کودکان سرمایه‌ای نیست که بتوان با آزمون و خطا بر آن قمار کرد.
روزنامه صبح ساحل
جدیدترین اخبار
مدافع پرسپولیس به تیم ملی فوتبال ایران دعوت شد
اینفوگرافی
نجات تنهاترین بنای صفوی بندرعباس
چطور قوی بمانیم و از فشارها عبور کنیم؟
افزایش رنج انسانی یا تشخیص‌های روان‌پزشکی
آغاز فاز مطالعاتی طرح ۶ هزار میلیارد تومانی شرکت سی‌دلف قشم
برچیده شدن ۴۰ مورد ساخت وساز غیرمجاز در زمین‌های کشاورزی بندرعباس
خلیج فارس امروز مواج می‌شوند/ احتمال رگبار و رعد و برق در ارتفاعات بشاگرد و حاجی‌آباد
مدارس موظف به ثبت‌نام دانش‌آموزان فاقد مدارک هویتی شدند
کمبود کتاب درسی نداریم؛ توزیع امسال ۴ میلیون جلد بیشتر از پارسال
انفجار در یک کارخانه مهمات در آمریکا؛ ۱۹ تن همچنان مفقودند
نتایج کنکور این هفته اعلام می‌شود/آغاز سال تحصیلی نودانشجویان از هفته آینده
فردا، آخرین مهلت ثبت‌نام عمره دانشگاهیان/آغاز اعزام‌ها از ۲۵ آبان
رئیس جمهور یک حضور پررنگ به هرمزگان بدهکار است
روایت دگرگونی بزرگ در سلامت هرمزگان
