برجام به‌عنوان یکی از مهم‌ترین توافق‌های چندجانبه در سال‌های اخیر، سازوکاری ویژه به نام مکانیسم ماشه را در خود جای داده است. این مکانیسم به اعضای توافق اجازه می‌دهد در صورت ادعای عدم پایبندی اساسی طرف مقابل، روندی را آغاز کنند که در نهایت می‌تواند به بازگشت تحریم‌های بین‌المللی منجر شود.
اما پرسش اساسی این است که آیا این ابزار صرفاً یک سازوکار حقوقی در چارچوب توافق است یا در عمل به ابزاری برای فشار سیاسی تبدیل شده است؟ از منظر حقوق بین‌الملل، مکانیسم ماشه بخشی از یک توافق چندجانبه و مصوب شورای امنیت سازمان ملل متحد است. بنابراین، وجود آن ریشه در یک متن حقوقی دارد و مسیر فعال‌سازی آن نیز به‌طور دقیق در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ تعریف شده است. به‌ظاهر، این مکانیزم برای ایجاد توازن و تضمین پایبندی طرفین طراحی شده است. با این حال تجربه نشان داده که استفاده از مکانیسم ماشه عمدتاً در بستر منازعات سیاسی رخ می‌دهد. کشورهایی که به دنبال افزایش فشار بر ایران بوده‌اند، این ابزار را به عنوان اهرمی سیاسی برای بازگرداندن تحریم‌ها به‌کار گرفته‌اند. حتی اختلاف نظرهای جدی میان قدرت‌های بزرگ درباره مشروعیت و نحوه اجرای آن، نشان می‌دهد که کارکرد این مکانیسم فراتر از یک ابزار حقوقی صرف است. فعال‌سازی مکانیسم ماشه نه تنها بر روابط ایران و طرف‌های توافق تأثیر گذاشته، بلکه نظم و اعتبار حقوق بین‌الملل را نیز زیر سؤال برده است. برخی کارشناسان معتقدند استفاده ابزاری از این سازوکار، می‌تواند اعتماد به سازوکارهای چندجانبه را کاهش داده و آینده مذاکرات بین‌المللی را تیره‌تر کند. مکانیسم ماشه در ظاهر یک ابزار حقوقی برای تضمین اجرای تعهدات است، اما تجربه نشان داده که در عمل بیشتر به اهرمی برای فشار سیاسی بدل شده است. پرسش مهم اینجاست که جامعه جهانی تا چه اندازه حاضر است به استفاده ابزاری از حقوق بین‌الملل تن دهد و چه راهکاری برای جلوگیری از سیاسی شدن چنین سازوکارهایی اندیشیده خواهد شد؟
روزنامه صبح ساحل
جدیدترین اخبار
داور هرمزگانی مسابقات را قضاوت کرد
صعود قطعی سپاهان به مرحله بعد لیگ قهرمانان با پیروزی ۲–۰ مقابل الحسین
ثبت‌نام عمره مفرده ماه‌های رجب و شعبان از یکشنبه شروع می‌شود
اعلام رسمی سیدبندی جام جهانی از سوی فیفا/ تیم‌ملی در سید دوم جای گرفت
سقوط کامیون به دریا در بندرلافت؛ نوزاد خانواده آسیب دید
بهره‌برداری از استخر و زمین مینی‌فوتبال در جزیره ابوموسی با حضور وزیر ورزش و جوانان
افزایش ابتلا به آنفولانزا در هرمزگان با شروع فصل پاییز
یزدانی و رحمانی در رنکینگ جهانی تنیس صعود کردند
ارزش معاملات گواهی سپرده طلا به ۲ همت رسید
آغاز ثبت‌نام مرحله جدید عرضه خودروهای وارداتی در سامانه یکپارچه؛ مسدودسازی ۵۰۰ میلیون تومان شرط اصلی
ترکیب سپاهان مقابل الحسین اردن اعلام شد
موافقت وزیر ورزش با تکمیل زمین ورزشی روستای کوه‌حیدر بشاگرد
تعداد کارت‌های سوخت جایگاه‌ها ثابت است/ اتصال کارت به کد ملی فعلاً امکان‌پذیر نیست
جزئیات شیوه جدید کالابرگ الکترونیک؛ دهک‌های ۴ تا ۷ نیز به‌زودی مشمول می‌شوند
هشدار سازمان غذا و دارو درباره مصرف نمک‌های رنگی؛ ادعاهای درمانی پایه علمی ندارد
