حذف تدریجی حبوبات از سفره

در ماه‌های اخیر، بازار مواد غذایی کشور شاهد افزایش چشم‌گیر قیمت حبوباتی مانندلوبیا، عدس،نخود و لپه بوده است؛موضوعی که بار دیگر فشار معیشتی را بر دوش قشر متوسط و کم‌درآمد جامعه سنگین‌تر می‌کند. این افزایش قیمت در شرایطی اتفاق افتاده که حبوبات برای بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه در نبود توان خرید گوشت و مرغ، نقش مهمی در تأمین پروتئین بدن ایفا می‌کند.

فعالان اقتصادی دلایل متعددی برای گرانی حبوبات مطرح می‌کنند: از کاهش تولید داخلی به‌دلیل خشکسالی، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و بسته‌بندی و نوسانات نرخ ارز گرفته تا محدودیت‌های وارداتی. اما در کنار این عوامل واقعی، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که نبود نظارت مؤثر بر بازار و جولان دلالان، سهم بزرگی در افزایش قیمت دارد.

طبق گزارش‌های منتشرشده، قیمت برخی انواع لوبیا نسبت به سال گذشته بیش از ۷۰ درصد افزایش داشته‌ است. این میزان رشد، حتی با در نظر گرفتن نرخ تورم کالاها، غیرمنطقی و غیرقابل توجیه به نظر می‌رسد.

افزایش قیمت حبوبات باعث کاهش توان خرید خانواده‌ها شده و آن‌ها را وادار به حذف یا کاهش مصرف این منابع غذایی ارزشمند کرده است. از سوی دیگر، این روند در تضاد با شعارهای دولت در خصوص «حمایت از معیشت مردم» و «امنیت غذایی» است. اگر دولت واقعاً به دنبال تأمین سفره‌ی مردم است، چرا ابزارهای کنترل قیمت، حذف دلالی و حمایت از تولید داخلی را به‌درستی به کار نمی‌گیرد؟

دولت می‌تواند با اتخاذ سياست‌های اقتصادی مانند حمایت از تولیدکنندگان داخلی از طریق تأمین بذر، ماشین‌آلات و تسهیلات ارزان‌قیمت، نظارت مؤثر بر زنجیره توزیع و مبارزه با دلالی، ایجاد تعاونی‌های مردمی برای خرید مستقیم از کشاورزان، حذف یا کاهش تعرفه واردات در دوره‌های کمبود داخلی و ایجاد بانک اطلاعاتی قیمت‌ها و شفاف‌سازی بازار تا حدود زیادی جلوی تورم افسار گسیخته مواد غذایی را بگیرد. وزرای اقتصادی و مالی باید بدانند که گرانی حبوبات، تنها یک مسئله اقتصادی نیست، بلکه به‌طور مستقیم به امنیت غذایی، سلامت جامعه و اعتماد مردم به سیاست‌گذاران مربوط می‌شود. ادامه این وضعیت بدون اقدام مؤثر به معنای حذف تدریجی غذاهای سالم از سفره طبقات ضعیف جامعه است.