خبر تلخ بود و جانکاه، ابر وحشت و دلهرهای مبهم همراه با غم و بیم و امید در هرمزگان سایه افکند. سانحهای تلخ در اسکله شهید رجایی، مهمترین بندر تجاری کشور رخ داد و هموطنان عزیزی که مشغول فعالیت در آن محل بودند جان باخته و مجروح شدند. ابعاد اقتصادی و پیامدهای اجتماعی، اثرات و تالم روحی و جسمی ناشی از این حادثه بقدری تلخ و جانفرساست که به راحتی از اذهان پاک نخواهد شد . اما در این میان، زمانیکه هنوز شعله های آتش زبانه میکشند، اتفاقی از نوع وفاق و یکدلی شکل میگیرد، در میانه طوفان غم، دلهره و اندوه، موجی از همدردی و مهربانی به راه افتاد، این بار هم مردم در آزمونی بزرگ شرکت کردند و سربلند بیرون آمدند و این، تجلیگر روحیه همبستگی و نوعدوستی ملت ایران است. در ساعات اولیه، بسیج کمکها شکل گرفت؛ از بیخوابی و فداکاری آتشنشانان و امدادگران غیور تا کادر درمانی در همه جای کشور، از همت نیروهای نظامی تا اطلاعیه صنف تعمیرکاران اتومبیل، از ویزیت و درمان رایگان پزشکان جراح و متخصص چشم و دندانپزشکان تا مشاوره رایگان روانشناسان، همه خالصانه و بدون هیچ منتی آغوش مهربانی گشودند.نقش بیبدیل خبرنگاران نیز که در میان آتش و دود که حضوری فعال داشتند و لحظه به لحظه اخبار امدادرسانی حادثه را مخابره میکردند، قابل تقدیر است.
هشتگهای «بندرعباس جان ایران»، بیانیههای تسلیت و همدردی، صف های طویل برای اهدای خون در همه شهرهای کشور، همه و همه نشان از نوعدوستی و انسجام اجتماعی این مرز و بوم دارد.
اینگونه اقدامات نشاندهنده اهمیت ارزشهای انسانی در جامعه ما و آمادگی برای کمک به یکدیگر در شرایط دشوار است. نگاهی به گذشته نیز نشان میدهد مردم ایران همواره در سختترین حوادث، جنگ تحمیلی، بلایای زلزله، سیل و... همچون حلقههای زنجیر، پیوند و اتحاد خود را در نوعدوستی چند برابر میکنند و به جرات میتوان گفت این نوع همدلی و انسجام اجتماعی، بهخصوص در زمان بحران، در جهان بینظیر است. انسجام اجتماعی یکی از مفاهیم کلیدی در علوم اجتماعی است که نقش مهمی در پایداری، توسعه و رفاه جوامع ایفا میکند.
این مفهوم به میزان پیوستگی، همبستگی و تعامل مثبت بین افراد و گروههای مختلف در یک جامعه اشاره دارد. در واقع، انسجام اجتماعی نشاندهنده آن است که تا چه اندازه افراد یک جامعه احساس تعلق و همبستگی با یکدیگر دارند و برای رسیدن به اهداف مشترک تلاش میکنند. مفهوم انسجام و همبستگی اجتماعی در بروز بحران و بلایا، ابعاد پررنگتر و ملموستری به خود میگیرد. در واقع انسجام اجتماعی نقش حیاتی در مواجهه با بلایا و حوادث دارد. همبستگی اجتماعی به عنوان چسبی عمل میکند که جامعه را در زمانهای بحرانی کنار هم نگه میدارد و توانایی آن را برای مقابله با چالشها افزایش میدهد.
انسجام اجتماعی در بافت بلایا به مجموعه روابط، ارزشها، باورها و هنجارهای مشترکی اطلاق میشود که افراد را در یک جامعه به هم پیوند میدهد و توانایی آنها را برای همکاری، همیاری و حمایت از یکدیگر در زمان وقوع بلا افزایش میدهد.
این شامل مواردی مانند اعتماد متقابل، احساس تعلق، شبکههای اجتماعی قوی و توانایی بسیج منابع برای مقابله با بحران است. امروزه با گسترش شبکههای مجازی و تسهیل دسترسی به اطلاعات، در هنگام وقوع بحران و بلایا، بروز احساسات و هیجانات جمعی در شبکههای ارتباطی با سرعت و شتاب بیشتری منتشر میشود و در حادثه بندر شهید رجایی بندرعباس نیز این اتفاق به مانند سایر حوادث ناگوار همچون زلزله کرمانشاه، کشتی سانچی، پلاسکو در تهران، متروپل در آبادان و... شاهد بروز احساسات اندوه جمعی و یا حس همدلی در شبکههای مجازی بودیم. البته در این راستا نباید شکلگیری موج شایعات و احساسات منفی، القای حس ترس، وحشت، اخبار نادرست و... در فضای مجازی را هم نادیده گرفت. در این مواقع روایتگری اول و بهموقع، شفافیت اطلاعرسانی و توجه به افکار عمومی میتواند از شعلهور شدن اخبار منفی و شایعات تا حد زیادی پیشگیری کند.
در حوادث تلخ و ناگوار، بهخصوص حوادثی که میشد با تدابیر و رعایت ایمنی لازم پیشگیری شود، توجه به یک نکته مهم ضروری است و آن علاج واقعه قبل از وقوع است. در شهری استراتژیک و اقتصادی مثل بندرعباس، با وجود فعالیت صنایع عظیم، پتروشیمی، کارخانههای فولاد، آلومینیوم، صنعت رو به رشد ساختمانسازی و توسعه زیرساختهای شهری، قطعا باید در مرحله نخست تدابیر و تمهیداتی برای پیشگیری از بحران و وقوع حوادث ناگوار اندیشیده شود تا شاهد بروز چنین وقایع تلخی نباشیم. در مرحله بعدی، پیشبینی و فراهم نمودن تمامی امکانات و ظرفیتهای مدیریت بحران در شرایط و اماکن حساس از جمله امکانات پیشرفته امداد و نجات، تجهیز و توسعه بیمارستانها و امکانات درمانی در این شهر بهعنوان مرکز استان، ضروری است. امید است با اتخاذ تدابیر لازم و درس گرفتن از اینچنین وقایع تلخ و همچنین شناسایی و پذیرش ضعفها، کاستیها و اهتمام در رفع محدودیتها و ناکارامدیها، هرگز شاهد بروز این اتفاقات ناگوار نباشیم.
جدیدترین اخبار
فراخوان دریافت اطلاعات واردکنندگان حادثه دیده در انفجار بندر شهید رجایی
کمک ۴ میلیارد تومانی حامیان به ایتام و محسنین در میناب
هشدار به متخلفان: برخورد جدی با ناشران نسخههای مودشده بازیهای ایرانی
ایرانخودرو: ثبتنام بدون حساب وکالتی ممکن شد
توزیع کارت آزمون کاردانی دانشگاه ملی مهارت و غیر انتفاعیها از ۳ شهریور
مهلت ثبتنام تسهیلات اشتغالزایی ویژه جوانان تا ۱۵ شهریور تمدید شد
اعلام زمان پرینت و محل رفع نقص کارت آزمون کاردانی به کارشناسی ناپیوسته
پایان حسابهای وکالتی در فروش خودرو / حقوقیها هم خریدار شدند
دختران هندبالیست ایران به مصاف ژاپن می روند
افت ۱۸ هزار واحدی شاخص بورس در انتهای معاملات بازار
درآمد ۳۹۶ هزار میلیارد تومانی دولت از مالیات در ۴ ماه
فردا، آخرین مهلت بازخرید ارز اربعین در بانکهای عامل
«جیمز وب» قمر جدید اورانوس را کشف کرد
گچینیها عنوان قهرمانی را کسب کردند
بیش از ۱۹۰ هزار لیتر گازوئیل قاچاق در مرزهای کشور کشف شد
شنبه یکم شهریورماه ادارات هرمزگان تعطیل شد