حبس تولید در کانتینر

با پایان مصوبه ترخیص کالا، بزرگ‌ترین تهدید برای اقتصاد کشور چیست؟

با شروع اول آذر ماه و پایان اعتبار مصوبه ترخیص ۹۰ تا ۱۰۰ درصدی کالاهای اساسی و مواد اولیه، فضای کسب‌وکار کشور به شدت ملتهب می‌شود. این پایان مصوبه صرفاً یک فرآیند اداری نیست، بلکه توقفی استراتژیک در قلب تولید ملی و در تضاد مستقیم با سیاست‌های حمایت از تولید و تجارت داخلی است، وقتی ورود مواد اولیه متوقف می‌شود، زنجیره تأمین مختل شده و چرخ خطوط تولید از حرکت بازمی‌ایستد. این شرایط تهدیدی جدی برای اشتغال، قیمت‌ها و امنیت اقتصادی کشور ایجاد می‌کند و پیامدهای بلندمدتی برای بازار و اعتماد فعالان اقتصادی خواهد داشت، اگر این مانع رفع نشود، بسیاری از بنگاه‌های کوچک و متوسط با خطر تعطیلی مواجه خواهند شد و اقتصاد مقاومتی که هدف آن حفظ تولید و ثبات اقتصادی است، آسیب خواهد دید.

به نظر شما رسوب کالا در گمرکات چگونه با اهداف تولید ملی و اقتصاد مقاومتی در تضاد است؟

حجم زیادی از مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای در انبارهای گمرکی کشور در انتظار تصمیم‌گیری مانده و این وضعیت تولیدکنندگان را در تنگنا قرار داده است. وقتی مقام رهبری می‌فرمایند «تولید، پشتیبانی، مانع‌زدایی»، انتظار داریم دستگاه‌های اجرایی موانع اصلی سر راه تولید، یعنی همین رسوب کالا در بنادر، را برطرف کنند، این تعلل، عملاً به معنای توقف چرخ تولید و تخطی از مسیر اقتصاد مقاومتی است.هم‌اکنون هزاران کانتینر مواد اولیه در گمرک متوقف مانده‌اند و همین مسئله بزرگ‌ترین مانع تحقق سیاست‌های حمایت از تولید به شمار می‌رود. هر روز تأخیر در ترخیص کالا یعنی آسیب به تولید، اشتغال و اقتصاد کشور.

فشار بر تولیدکننده و تاجر تا چه حد جدی است و چه پیامدهایی برای اقتصاد خواهد داشت؟

بحران ترخیص کالا آسیب دوگانه‌ای به بازار وارد می‌کند، توقف خطوط تولید مستقیماً به بیکاری کارگران و کاهش تولید ناخالص داخلی منجر می‌شود و همزمان تاجران و فعالان اقتصادی که با برنامه‌ریزی و اعتبارات گذشته وارد بازار شده‌اند، با هزینه‌های سنگین انبارداری و ریسک از دست دادن سرمایه مواجه هستند.

برای بنگاه‌های کوچک و متوسط که ذخیره مالی محدودی دارند، این شرایط حکم مرگ تدریجی دارد. وقتی تجارت ملی فلج شود، اقتصاد مقاومتی نیز شکننده خواهد شد. فعالان اقتصادی خواستار تمدید مصوبه ترخیص فوری کالا و ایجاد سازوکاری پایدار برای این موضوع هستند تا مسیر رونق اقتصادی و جهش تولید با ثبات ادامه یابد، این وضعیت برای بنگاه‌های کوچک و متوسط حکم مرگ تدریجی دارد. وقتی تجارت فلج می‌شود، اقتصاد مقاومتی هم شکننده خواهد شد که مهلت مصوبه باید فوراً لغو شود و یک برنامه پایدار جایگزین آن گردد.

پایان مصوبه ترخیص فوری کالا بر تولید چه تاثیری خواهد داشت؟

مهم‌ترین تهدید، توقف زنجیره تأمین است. وقتی مواد اولیه به‌موقع به دست تولیدکننده نرسد، خط تولید از حرکت بازمی‌ایستد.

بسیاری از کارخانه‌ها با موجودی محدود کار می‌کنند و کوچک‌ترین تأخیر می‌تواند به از دست رفتن یک شیفت کاری، از دست رفتن سفارش‌ها و نزدیک‌تر شدن به تعطیلی منجر شود.

پایان این مصوبه عملاً جریان ورود مواد اولیه را قطع می‌کند و تولید را در برابر ریسکی جدی قرار می‌دهد که پیامدهای آن تنها متوجه تولیدکننده نیست، بلکه بازار، قیمت‌ها و اشتغال را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. به بیان ساده‌تر، اگر کالا از گمرک خارج نشود، تولید نیز متوقف خواهد شد. کارخانه‌ها با موجودی محدود کار می‌کنند. کوچک‌ترین تأخیر یعنی یک شیفت کمتر، یک سفارش از دست رفته و یک قدم به سمت تعطیلی. اگر کالا از گمرک بیرون نیاید، تولید هم از نفس می‌افتد.

پایان فرصت برای اصلاح مسیر تولید

انقضای مصوبه ترخیص فوری کالا، اکنون به تهدیدی برای «گلوگاه حیاتی» تولید و تجارت کشور تبدیل شده است.

ادامه روند فعلی به کاهش ظرفیت تولید، فرسایش اعتماد فعالان اقتصادی، بی‌ثباتی بازار، اختلال در زنجیره تأمین، کاهش اشتغال و افزایش هزینه‌های تولید منجر خواهد شد. اقتصاد ایران امروز در نقطه‌ای تعیین‌کننده قرار گرفته است: یا ادامه وضع موجود با پیامدهای بلندمدت و فرسایش تولید، یا اتخاذ تصمیمی فوری، شفاف و پایدار که جریان ترخیص کالا را احیا کرده و مسیر تولید و جهش اقتصادی را تثبیت کند.

اگر این گره امروز باز نشود، فردا نه‌تنها خطوط تولید، بلکه اعتماد عمومی به کارآمدی سیاست‌گذاری نیز آسیب جدی خواهد دید. این وضعیت دیگر یک هشدار نیست، بلکه آخرین فرصت برای اصلاح مسیر و بازگرداندن ثبات به تولید ملی است.