ذبح اقتدار در حاشیه

در علوم سیاسی، اقتدار به قدرتی گفته می‌شود که با ویژگی‌هایی مانند «مشروعیت»، «نفوذ» و «کارآمدی» همراه باشد و مستقل از هر گروه‌ سیاسی، اجتماعی، اهداف و سیاست‌های خود را عملی کند. این بدان معنی است که در حال حاضر رئیس جمهور از اقتدار سیاسی لازم برخوردار نیست زیرا نمی‌تواند به صورت مستقل و بدون توجه به خواسته‌های گروه‌های فشار سیاست‌های خود را اعمال کند. همانطور که گفتیم بخش اصلی گروه‌های فشار که مانع اعمال سیاست‌های دولت می‌شوند از جناح سیاسی رقیب رئیس جمهور هستند. هر چند رئیس جمهور تلاش کرده با به کار‌گیری نیروی‌های سیاسی جریان اصولگرا در جایگاه‌های مدیریتی کلان آنها را با خود همراه کند اما این اتفاق نه تنها باعث کارآمدی دولت نشده بلکه مشکلات متعددی را هم برای دولت ایجاد کرده است. بدون شک منافع سیاسی و اقتصادی که این افراد و گروه‌ها در گذشته داشته‌اند مانعی جدی است تا پزشکیان نتواند آنها را به راحتی کنار بزند. در نتیجه مقاومت در برابر تغییر و اصلاح از سوی برخی گروه‌های فشار در هر شرایطی صورت خواهد گرفت. از سوی دیگر حضور این افراد در مناصب مختلف حکومتی کار را برای دولت و رئیس جمهور سخت‌تر کرده است. این افراد از جایگاه‌های سیاسی‌ای برخوردار هستند که می‌توانند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در تصمیمات دولت دخالت کنند. این دخالت‌ها شامل دخالت در امور سیاست خارجی مانند مذاکرات برای رفع تحریم‌ها و دخالت در امور سیاسی داخلی مانند عزل و نصب مدیران، عدم رفع فیلترینگ تا دخالت در عدم اجرای سیاست‌ها برای توسعه مناطق توسعه نیافته مختلف کشور می‌شود.

نقض اقتدار سیاسی دولت توسط گروه‌های فشار مانعی مهم بر عدم تحقق وعده‌های رئیس جمهور

بدون شک وعده‌های انتخاباتی رئیس جمهور برای ایجاد زندگی بهتر برای مردم بود که باعث محبوبیت و رای‌آوری او در انتخابات ریاست جمهوری شد. با این وجود تجربه‌ کشور ما ثابت کرده دولت‌ و رئیس جمهور نمی‌تواند بدون اقتدار سیاسی وعده‌های خود را عملی کند. در واقع اقتدار سیاسی مهم‌ترین ویژگی‌ای است که یک دولت باید داشته باشد تا بتواند با اتکا به نظر کارشناسان و متخصصان امور کشور را به گونه‌ای پیش ببرد که در نهایت وعده‌های خود را عملی کند و کشور را به سمت توسعه حرکت دهد. در نتیجه دولت اگر بخواهد سیاست‌های خود را عملی کند باید دارای اقتدار سیاسی و برای اقتدار سیاسی نیز باید مستقل از گروه‌های فشار و جریان‌های سیاسی باشد. البته این بدان معنا نیست که دولت از ظرفیت‌های گروه‌های سیاسی و اجتماعی استفاده نکند بلکه به این معنی است که به جای تحقق منافع جناحی باید منافع ملی و که به نفع مردم باشد را محقق کند.

برای اینکه دولت بتواند اقتدار سیاسی لازم را بدست آورد باید سیاست‌های خود را بازنگری کند. در گام اول اتکا به پشتوانه مردمی مهم‌ترین اقداماتی است که دولت باید انجام دهد. مردم خواهان رفع مشکلات زندگی خود هستند. دولت باید در اجرای سیاست‌هایی که روی زندگی مردم تاثیر مثبت دارد سرعت ببخشد. یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت که می‌تواند تاثیر بسیار مثبتی در زندگی مردم داشته باشد اجرای عدالت در تخصیص منابع در پهنه سرزمینی ایران و به کارگیری مدیران شایسته در سطوح ملی، استانی و محلی است.

توسعه مکران نیازمند اقتدار مدیران دولتی

سال‌های متمادی است که روسای جمهور و مقامات کشوری از توسعه مکران و مناطق ساحلی جنوب کشور سخن می‌گویند. اما در واقعیت اقدام قابل توجهی صورت نمی‌گیرد. همچنان استان‌های بزرگ فلات مرکزی به دلیل نفوذ بالای سیاسی در ارکان حکومتی و دولتی منابع بیشتری را دریافت کرده‌اند. آنها از نفوذ خود استفاده می‌کنند و طرح‌های کلان و پرهزینه‌ای را مانند طرح‌های انتقال آب دریا اجرا می‌کنند و هیچ رئیس جمهور یا مقام دولتی مانع آنها نمی‌شود. در ماه‌های اخیر رئیس جمهور با دادن اختیارات دولت به استانداران تلاش کرده تا قدرت آنها را برای سیاستگذاری و اجرایی کردن سیاست‌ها بالا ببرد. اما بسیاری از موانع همچنان پابرجا هستند. استانداران از جمله استاندار هرمرگان برای برخورد با مدیران صنعتی ناکارآمد که اغلب به مدیران پروازی معروف هستند، اقتدار سیاسی لازم را ندارد. نفوذ گروه‌های فشار و تصمیم‌گیری‌ها از پایتخت باعث می‌شود این مدیران با حاشیه امن به فعالیت‌های خود ادامه دهند. همچنین با وجود اینکه مناطق آزاد بخشی از استان هرمزگان هستند اما نحوه انتصاب مدیران و قوانین این حوزه نیز مانع ورود و نظارت لازم از سوی استاندار می‌شود. استانداران نیز مانند رئیس جمهور نیازمند سطحی از اقتدار سیاسی هستند که بتوانند از اختیارات خود برای اجرای برنامه‌های دولت و تحقق خواسته‌های رئیس جمهور استفاده کنند. اگر آنها در اجرای امور استان‌ها اقتدار لازم را نداشته باشند تحت فشار گروه‌های مختلف سیاسی قرار می‌گیرند و استقلال خود در تصمیم و عمل را از دست می‌دهند و این به ضرر دولت و مردم خواهد بود.در مجموع باید گفت این روز‌ها "اقتدار سیاسی" حلقه گمشده حکمرانی دولت وفاق ملی است‌. رئیس جمهور و مجموعه مدیران دولتی از قدرت کافی برای اجرای سیاست‌های مدنظرشان برخوردار نیستند. اجرای سیاست‌هایی از جمله توسعه مکران که شکاف وعده تا عمل آن فاصله زیادی دارد نیازمند اقتدار در تصمیم‌گیری و اصلاح امور است. دولت باید مستقل از هر گروه فشاری، سیاست‌ها و اقداماتی که به نفع منافع ملی است را دنبال کند. البته باید گفت موانع زیادی پیش روی رئیس جمهور و دولت قرار دارد اما عمل به خواسته‌های مردم بسیاری از موانع را کنار خواهد زد. اما رئیس جمهور می‌تواند اقتدار سیاسی خود را که از رای مردم به دست آورد بروز دهد تا مجموعه دولت هم با قدرت و انگیزه بالا برای تحقق خواسته مردم حرکت کنند و دست منفعت‌طلبان از دخالت در امور کشور کوتاه شود.

روزنامه صبح ساحل