درهم‌تنیدگی کلاف FATF

عدم موافقت FATF به معنای بن‌بست نیست

بر اساس بیانیه مرکز اطلاعات مالی ایران عدم خروج نام ایران از لیست سیاه در شرایط فعلی به معنای بن‌بست نخواهد بود زیرا ایران بعد از شش سال به نشست این نهاد بین‌المللی دعوت شده و این به معنای آن است که اقدامات اخیر ایران توسط FATF مثبت ارزیابی شده است. مرکز اطلاعات مالی تاکید کرد خروج نام کشور‌ها از لیست سیاه زمان‌بر است و تلاش‌ها برای خروج نام ایران از لیست ادامه دارد. نکته قابل توجه در بیانه مرکز اطلاعات مالی ایران اشاره به دو موضوع فعال‌سازی مکانیسم ماشه و سوء‌نیت کشور‌های تصمیم‌گیر در FATF از جمله ایالات متحده نسبت به ایران است‌. مواردی که موانع سیاسی پیش روی ایران را تائید می‌کند.

آیا بدون مذاکره با آمریکا امکان خروج از لیست سیاه امکان‌پذیر نیست؟!

تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد علی‌رغم اقدامات حقوقی و فنی کشور‌‌ها، عدم همراهی و مخالفت آمریکا و کشور‌های تاثیرگذار خروج از لیست سیاه را ناممکن می‌کند. برای تائید این موضوع کافی است به خروج موقت ایران بعد از "توافق برجام" از این لیست اشاره کنیم. یعنی زمانی که ایران با آمریکا و قدرت‌های جهانی بر سر برنامه هسته‌ای خود به توافق رسید و اعتماد نسبی میان طرف‌ها به وجود آمده بود‌. با این وجود بعد از خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از برجام، تعلیق ایران لغو شد و مجددا به لیست سیاه افزوده شد.

شروط کلی و مبهم حقوقی ایران برای یک نهاد بین‌المللی

علاوه بر مخالفت آمریکا و دیگر کشور‌های تاثیرگذار، اعمال شروط کلی توسط ایران برای تصویب دو کنوانسیون پالرمو و CFT مانعی جدی در حوزه حقوق بین‌الملل برای پیوستن کامل ایران به FATF خواهد بود. در زمان تصویب هر دو کنوانسیون در مجمع تشخیص مصلحت نظام بر اجرای تعهدات در چارچوب قوانین داخلی تاکید شد. بر اساس اعلام FATF نیز حق تحفظ‌های ایران بیش از حد تشخیص داده شده است. بر اساس قوانین بین‌المللی اعمال حق شرط در پیوستن به معاهده‌های بین‌المللی دارای ضوابطی است که باید مورد توجه دولت‌ها قرار بگیرد. از مهم‌‌ترین این ضوابط، عدم نقض مفاد و مقررات آن معاهده‌‌ی بین‌اللملی، توسط شرط‌های دولت‌ها برای پیوستن به آن معاهده است. یعنی اگر دولتی می‌خواهد برای پیوستن به یک معاهده شرطی بگذارد، آن شرط نباید مغایر با مواد و مفاد آن معاهد‌ه بین‌المللی باشد. اکنون به نظر می‌رسد شرط‌های ایران به همین دلیل مورد موافقت FATF قرار نگرفته است. دولت ایران در زمان تصویب پالرمو و CFT باید به این موارد توجه می‌کرد تا از ادامه هزینه‌تراشی‌ها برای مردم به دلیل حضور در لیست سیاه FATF جلوگیری شود.اکنون با وجود تصویب دو کنوانسیون پالرمو و CFT در ایران اما همچنان به دلیل حضور ایران در لیست سیاه مشکلات ایران به ویژه در حوزه تراکنش‌های بانکی ادامه‌دار خواهد بود.‌ به گفته کارشناسان حضور ایران در لیست سیاه هزینه‌های مالی برای مراودات تجاری و بانکی را "۱۰ تا ۲۵" درصد افزایش خواهد داد. این اتفاق موانع جدی را پیش‌روی بخش خصوصی ایران برای انجام‌ فعالیت‌های اقتصادی به وجود آورده است. با این وجود نمایندگان مجلس در صدد هستند تا قانونی را تصویب کنند که دولت ایران را از اجرای تعهدات خود در مورد کنوانسیون‌های پالرمو و CFT منع کند. قانونی که اگر تصویب شود کلاف پیچیده FATF در ایران را پیچیده‌تر از گذشته خواهد کرد.

روزنامه صبح ساحل