29

مهر

1404


سلامت

27 مهر 1404 08:47 0 کامنت

مهمان ناخوانده چشم!

شناورهای چشمی (Eye floaters) یا در اصطلاح عامیانه مگس‌پران، لکه‌ها یا رشته‌های ریزی محسوب می‌شوند که در میدان دید افراد به حالت شناور در می‌آیند. این شناورها به دلیل اینکه توسط فرد دیده می‌شوند، آزاردهنده خواهند شد اما باید توجه داشت که مواردی چون درد یا ناراحتی همراه آن وجود نداشته باشد. به طور کلی، شناورها به شکل نقاط سیاه، خاکستری، خطوط، تار عنکبوت یا حباب دیده می‎‌شوند. گاهی اوقات، یک شناور بزرگ ممکن است روی دید فرد سایه بیندازد و یک نقطه بزرگ و تاریک در دید ایجاد کند. با توجه به اینکه شناورها در داخل مایع چشم قرار دارند، با حرکت چشم‌ها به این طرف و آن طرف می‌روند. چنانچه فردی سعی داشته باشد به شناورها با دقت نگاه کند، ممکن است موقتا از دید خارج شوند. شناورهای چشم معمولا در شرایطی ظاهر می‌شوند که افراد مبتلا، به یک سطح روشن یا ساده مثل آسمان، یک جسم بازتابنده یا کاغذ خالی (به ویژه سفید) خیره شوند. این شناورها ممکن است تنها در یک چشم یا در هر دو چشم وجود داشته باشند.

شناور چشم از کجا می‌آید؟

شایع‌ترین علت بروز شناورهای چشمی، افزایش سن است. با بالا رفتن سن، ماده ژله‌ای داخل چشم به نام زجاجیه، به ‌تدریج حالت خود را از دست می‌دهد، مایع‌تر می‌شود و ساختار آن تغییر می‌کند. این تغییرات باعث می‌شوند ذرات ریز، رشته‌ها یا رسوبات درون زجاجیه شکل بگیرند که هنگام عبور نور از چشم، سایه‌هایی روی شبکیه ایجاد می‌کنند و به‌ صورت شناور در میدان دید ظاهر خواهند شد.علاوه بر روند طبیعی پیری، عوامل دیگری نیز می‌توانند در ایجاد شناورهای چشمی نقش داشته باشند. برای مثال، ضربه یا آسیب به چشم ممکن است باعث خونریزی یا تغییر در ساختار زجاجیه شود و احتمال بروز شناورها را افزایش دهد. افراد مبتلا به نزدیک‌بینی شدید نیز بیشتر در معرض این تغییرات هستند، زیرا زجاجیه آن‌ها معمولا زودتر از دیگران دچار تخریب و جداشدگی می‌شود. التهاب داخل چشم، به‌ویژه در شرایطی مانند یووئیت (التهاب لایه میانی چشم)، می‌تواند منجر به آزاد شدن سلول‌ها در زجاجیه و ایجاد شناور شود. در بیماری رتینوپاتی دیابتی، آسیب به رگ‌های خونی شبکیه ممکن است باعث نشت خون یا مایعات به داخل زجاجیه شود که به شکل لکه‌ها یا رشته‌های شناور دیده می‌شوند. در موارد نادر، رسوبات کریستالی در زجاجیه یا شرایطی مانند تومورهای داخل چشم می‌توانند باعث اختلال در عبور نور و ایجاد شناورها شوند. همچنین برخی افراد هنگام حملات میگرن، به‌ویژه میگرن چشمی، ممکن است تغییراتی در میدان دید تجربه کنند که شبیه به مگس‌پران باشد، اگرچه منشاء آن عصبی است و به زجاجیه مرتبط نیست.

وقتی شرایط اورژانسی است

به طور کلی، همه افراد باید حداقل سالی یک‌بار برای معاینات دوره‌ای چشم مراجعه کنند که فواصل این مراجعات در برخی افراد ممکن است کوتاه‌تر در نظر گرفته شود. با این حال آن دسته از افرادی که به یک‌باره دچار بروز شناور در چشم خود می‌شوند باید سریعا به متخصص چشم مراجعه کنند. موارد دیگری چون افزایش تعداد، اندازه یا شکل شناورها هم حائز اهمیت است و باید در اولین فرصت به پزشک متخصص چشم مراجعه کرد. در صورت دیدن نور یا جرقه، چشم باید سریعا و به شکل اورژانسی بررسی شود. اگر فرد دید محیطی (جانبی) خود را از دست بدهد در چنین شرایطی نیز مراجعه به پزشک متخصص چشم ضروری است. درد در چشم، تاری دید یا از دست دادن بینایی از دیگر مواردی است که باید به آن توجه ویژه داشت.

زنگ خطر برای چشم‌ها

با افزایش سن، ماده ژله‌ای داخل چشم به نام زجاجیه به‌تدریج حالت خود را از دست می‌دهد و به شکل مایع تبدیل می‌شود. این تغییر می‌تواند باعث شود زجاجیه از سطح شبکیه جدا شود. اگر این جداشدگی به‌طور ناگهانی یا شدید رخ دهد، ممکن است شبکیه تحت فشار مکانیکی قرار گیرد و دچار پارگی شود. علائمی مانند دیدن نورهای فلاش‌ مانند یا اجسام شناور در میدان دید، می‌توانند نشانه‌ای از جداشدگی زجاجیه یا حتی آسیب به شبکیه باشند. در برخی موارد، خونریزی داخل زجاجیه نیز ممکن است رخ دهد که معمولاً به دلیل آسیب، دیابت یا نشت رگ‌های خونی است و می‌تواند باعث دیدن اجسام شناور شود. اگر پارگی شبکیه به‌موقع درمان نشود، ممکن است شبکیه به‌طور کامل از دیواره چشم جدا شود. این وضعیت که به آن جداشدگی شبکیه گفته می‌شود، یک اورژانس پزشکی است و می‌تواند منجر به کاهش شدید یا حتی نابینایی دائمی شود.

درمان ضروری است؟

اکثر شناورهای چشم، نیازی به درمان ندارند و خطرناک نیستند و بیشتر برای افراد آزاردهنده‌ محسوب می‌شوند. این ذرات کوچک که معمولا به شکل نقطه، تار یا رشته دیده می‌شوند، اغلب مشکلی جدی برای بینایی ایجاد نمی‌کنند. اگر شناوری به‌طور موقت میدان دید را مسدود کند، می‌توان با حرکت دادن چشم‌ها به جهات مختلف آن را از مسیر دید خارج کرد، چون شناورها معمولا همراه با حرکت زجاجیه جابه‌جا می‌شوند. در موارد نادر، شناورها ممکن است آن‌قدر زیاد یا مزاحم باشند که دید فرد را به‌طور قابل‌توجهی مختل کنند. در چنین شرایطی، چشم ‌پزشک ممکن است درمان‌هایی مانند لیزر یا جراحی را پیشنهاد دهد.

در روش لیزری، برخی شناورها با استفاده از پرتوهای دقیق به ذرات کوچک‌تر تبدیل می‌شوند تا کمتر دیده شوند. با این حال، این روش به‌طور گسترده استفاده نمی‌شود، چون خطر آسیب به شبکیه وجود دارد و اثربخشی آن برای همه افراد یکسان نیست. در موارد شدیدتر، ممکن است جراحی‌ای به نام ویترکتومی انجام شود. در این روش، زجاجیه چشم خارج شده و با محلول نمکی استریل، جایگزین می‌شود تا ساختار چشم حفظ شود. با گذشت زمان، بدن این محلول را با مایع طبیعی خود جایگزین می‌کند. البته این جراحی برای همه افراد مناسب نیست و فقط در موارد خاص که دید به‌ شدت تحت تاثیر قرار گرفته باشد، توسط چشم‌ پزشک توصیه می‌شود. باید توجه داشت که حتی با انجام جراحی، ممکن است برخی شناورها باقی بمانند و این روش مانع از تشکیل شناورهای جدید در آینده نمی‌شود.

نکته‌هایی برای حال خوب چشم

برای حفظ سلامت چشم‌ها، رعایت چند اصل ساده اما مؤثر، ضروری است. افرادی که به بیماری‌هایی مانند دیابت یا فشار خون بالا مبتلا هستند، باید از سنین پایین‌تر تحت غربالگری منظم چشم قرار گیرند، زیرا این بیماری‌ها می‌توانند به شبکیه آسیب بزنند و منجر به اختلالات بینایی شوند. تغذیه مناسب نقش کلیدی در پیشگیری از بیماری‌های چشمی دارد. مصرف سبزیجات برگ ‌تیره مانند اسفناج و کلم ‌پیچ، منابع غنی از لوتئین و زآگزانتین هستند که از شبکیه در برابر آسیب محافظت می‌کنند. همچنین اسیدهای چرب امگا-۳ موجود در ماهی‌های چرب مانند سالمون، به کاهش خشکی چشم و التهاب کمک می‌کنند. ویتامین سی ( C ) موجود در مرکبات نیز با خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود، از سلول‌های چشم محافظت می‌کند. نوشیدن آب کافی برای حفظ رطوبت چشم‌ها و دفع مواد زائد از بدن ضروری است. کم‌آبی می‌تواند باعث خشکی چشم و تشدید علائم مانند مگس‌پران شود. هنگام انجام فعالیت‌هایی که احتمال ضربه به چشم وجود دارد، استفاده از عینک محافظ توصیه می‌شود. همچنین برای کاهش فشار ناشی از استفاده طولانی‌مدت از صفحه‌نمایش‌ها، می‌توان از قانون 20-20-20 استفاده کرد به این شکل که هر ۲۰ دقیقه، به مدت ۲۰ ثانیه به نقطه‌ای در فاصله ۶ متری باید نگاه کرد تا چشم‌ها استراحت کنند.

Webmd.com

روزنامه صبح ساحل

دیدگاه ها (0)
img
خـبر فوری:

موارد ابتلای تب دنگی در هرمزگان به ۷۶ نفر رسید