بازی ترامپ علیه پوتین

واکنش روسیه و اوکراین به تغییر موضع ترامپ

واکنش‌های اولیه اندک مسکو در روز چهارشنبه نشان داد که حضور غیرمنتظره و دوستانه ترامپ در نیویورک در کنار رئیس جمهور اوکراین، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، چقدر کرملین را که تنها چند هفته پیش از استقبال گرم رئیس جمهور روسیه، در آلاسکا خوشحال بود، عمیقاً آزرده خاطر کرده است. میتری پسکوف، سخنگوی کرملین، به رادیو محلی گفت: «روسیه به هیچ وجه ببر نیست. با این حال، روسیه بیشتر با یک خرس مقایسه می‌شود. خرس‌های کاغذی وجود ندارند». پسکوف همچنین اظهار داشت که انگیزه ترامپ برای توقف خرید نفت و گاز روسیه توسط اروپا - که به تأمین مالی ماشین جنگی روسیه کمک می‌کند - به تمایل او برای افزایش فروش آمریکا مرتبط است. دیمیتری مدودف، رئیس جمهور سابق و رک‌گو روسیه، موضع جدید ترامپ را به سخره گرفت و به دیدگاه‌های اغلب در حال تغییر او در مورد این درگیری اشاره کرد. مدودف در مورد ترامپ نوشت: «شکی ندارم - او برمی‌گردد. او همیشه برمی‌گردد. نکته اصلی این است که مرتباً دیدگاه خود را در مورد مسائل مختلف به طور اساسی تغییر می¬دهد و همه چیز خوب خواهد شد. این جوهره یک دولت موفق از طریق رسانه‌های اجتماعی است».

آیا با این چرخش اوکراین می‌تواند مرزهای پیش از جنگ خود را بازگرداند؟

رئیس جمهور آمریکا، برای اولین بار، گفت که کیف می‌تواند در جنگ پیروز شود، اما کارشناسان در مورد بازگشت به قلمرو اوکراین در سال ۱۹۹۱ تردید دارند. برای اولین بار، بود که ترامپ گفت اوکراین می‌تواند یک پنجم از قلمرو خود را که از زمان الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴ و حمایت کرملین از جدایی‌طلبان و تهاجم تمام عیار آن در سال ۲۰۲۲ به روسیه از دست داده است، پس بگیرد. ترامپ در شبکه اجتماعی نوشت: «اوکراین، با حمایت اتحادیه اروپا، در موقعیتی است که می‌تواند بجنگد و تمام اوکراین را به شکل اولیه‌اش بازگرداند.» اما تحلیلگران سیاسی و نظامی در مورد این اعتقاد جدید او تردید دارند.

به گفته ولودیمیر فسنکو، رئیس اندیشکده پنتا مستقر در کیف، سخنان ترامپ به هیچ وجه نشانه‌ای از تغییر موضع نیست. او به الجزیره گفت: «سخنان ترامپ را به عنوان نشانه‌ای برای بازگشت به مرزهای ۱۹۹۱ در نظر نگیرید. اینها فرمولی کلامی هستند که ترامپ برای ابراز همدردی و احساسات مثبت نسبت به اوکراین استفاده می‌کند.» ترامپ اصرار دارد که نه واشنگتن، بلکه بروکسل و ناتو هستند که باید از کیف برای بازگرداندن سرزمین‌هایش حمایت کنند. فسنکو گفت: «ترامپ مانند یک تاجر فکر می‌کند. او اطلاعاتی را می‌بیند و دریافت می‌کند که وضعیت اقتصادی روسیه رو به وخامت است».

اثر ترکیبی تحریم‌های غرب، کندی رشد داخلی، افزایش تورم، کسری بودجه و نرخ بهره بالاتر، اقتصاد روسیه را در سال جاری با مشکل مواجه کرده و رشد ناشی از جنگ آن را کند کرده است. فسنکو گفت: «ترامپ نمی‌خواهد اوکراین در جنگ پیروز شود. او می‌خواهد جنگ تمام شود. اهداف او تغییر نکرده است. به همین دلیل است که او سیگنال‌هایی به پوتین می‌فرستد».

کرملین در پاسخ به پست ترامپ گفت که روسیه چاره‌ای جز ادامه جنگ ندارد و اظهار نظر رهبر ایالات متحده را «اشتباه» خواند. فسنکو با اشاره به نشست ۱۵ آگوست بین ترامپ و پوتین که انزوای بین‌المللی روسیه را شکست اما هیچ نتیجه مثبتی برای کیف نداشت، گفت: «در مورد ترامپ یک کشمکش وجود دارد. فعلاً، ما او را کمی به سمت خود کشیدیم. در ماه آگوست، در آلاسکا، پوتین این کار را کرد.» او گفت: «ترامپ به نفع ما بازی نخواهد کرد. او کمک خواهد کرد، بله -اما غیرمستقیم».

کارشناسان می‌گویند تغییر کلمات ترامپ ممکن است به معنای تغییر سیاست واشنگتن نباشد.

برخی موضع جدید او را تهدیدی ضمنی برای تحت فشار قرار دادن پوتین برای بازگشت به میز مذاکره می‌دانند. در واقع، در پاسخ به تجاوزهای اخیر پهپادهای روسی به حریم هوایی اعضای ناتو، ترامپ نیز هنگام صحبت با خبرنگاران در مجمع عمومی، به نظر می‌رسید که طرفدار پاسخ قاطع ناتو است. او در پاسخ به این سوال که آیا معتقد است کشورهای ناتو باید هواپیماهای روسی را که وارد حریم هوایی آن‌ها می‌شوند، سرنگون کنند، به خبرنگاران گفت: «بله، من موافقم». با این حال، دیگران گفتند که اظهارات او احتمالاً کمتر هدفمند بوده است. کیر گیلز، متخصص اوراسیا در اندیشکده چاتهام هاوس لندن، گفت: «ترامپ منعکس کننده دیدگاه آخرین کسی است که با او صحبت کرده است. گیلز گفت که ترامپ موضع خود را تغییر می‌دهد و از اصطلاحات به جای یکدیگر استفاده می‌کند و در گذشته چندین بار این کار را انجام داده است. «همه فراموش می‌کنند که آنچه مهم است، حرف‌های او نیست، بلکه عمل اوست».

چرا دونالد ترامپ موضع خود را در قبال اوکراین تغییر داده است؟

رشته‌ای از اظهارات جسورانه - نفرت او از مخالفان، توصیه‌های غیرعلمی‌اش در مورد اوتیسم، سخنرانی آتشین در مجمع عمومی سازمان ملل و تغییر موضع در مورد اوکراین - نشان داده است که او تا چه حد از جنجال و هیاهو سود می‌برد. دونالد ترامپ از فشار آوردن به اوکراین برای تسلیم خاک خود به این پیشنهاد که می‌تواند تمام سرزمین خود را پس بگیرد، تغییر موضع داده است. این همان مردی است که در ماه فوریه، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین را از کاخ سفید بیرون انداخت و ماه گذشته ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را از سرمای آلاسکا به کاخ سفید آورد. پس دلیل این چرخش ناگهانی چیست؟

اولاً، می‌تواند واقعیت نظامی و اقتصادی در میدان باشد. روسیه هزینه بالایی را برای جنگ، چه از نظر نیروی انسانی و چه از نظر مالی، می‌پردازد. ترامپ اذعان کرده است که مسکو با "مشکل اقتصادی بزرگی" روبرو است، که این امر، موضع اوکراین را در مورد پیروزی با کمک غرب تقویت می‌کند. از طرفی ممکن است مقاومت اوکراین نیز تصورات را تغییر داده باشد.

دوم، می‌تواند نفوذ متحدان باشد؛ اعضای اروپایی ناتو کمک‌های خود به اوکراین را افزایش داده‌اند و این امر، لفاظی‌های رئیس جمهور در مورد اینکه آمریکا بار مالی را به دوش می‌کشد، بیش از پیش تضعیف می‌کند. او ناگهان خود را با کشورهای اروپایی همسو کرده و از سرنگونی هواپیماهای روسی که حریم هوایی آن‌ها را نقض کرده بودند، حمایت می‌کند.

سوم، این می‌تواند بیشتر مربوط به سیاست داخلی باشد، یک موضع دفاع ملی سختگیرانه‌تر می‌تواند به او کمک کند تا حمایت خود را در میان جمهوری‌خواهان تقویت کند، در عین حال که برای میانه‌روهایی که دفاع از اوکراین را آزمونی برای اعتبار ملی می‌دانند، جذاب باشد. عامل دیگری هم وجود دارد که ارزش بررسی دارد - تاکتیک مذاکره ترامپ. او سابقه طولانی در تغییر موضع برای کسب نفوذ دارد. دلیل تغییر نظر او هرچه که باشد تغییر لحن ترامپ برای اوکراین ارزشمند است - اما به چیزی بیش از کلمات نیاز است.

اگر رئیس جمهور آمریکا در مورد پیروزی در میدان نبرد اوکراین جدی باشد، نه تنها به تحریم‌های اقتصادی بیشتر، بلکه به تأمین بسیار بیشتر سلاح‌های آمریکایی و احتمالاً مداخله نظامی مستقیم از سوی غرب نیز نیاز خواهد داشت. ترامپ درباره تشدید تحریم‌های اقتصادی و اعمال تعرفه‌های ثانویه بر خریداران نفت روسیه صحبت کرده است، اما تاکنون آن را فقط در مورد هند اعمال کرده است، نه چینِ مهم‌تر یا حتی روسیه!

روزنامه صبح ساحل