اجتماعی
روزهای اول مدرسه شبیه هوای ناگهانی پاییزی‌اند؛ یک روز پرانرژی، روز بعد پر از اضطراب و خستگی. بچه‌ها باید با معلم‌های جدید، هم‌کلاسی‌های تازه و حجم بالای تکالیف کنار بیایند. این تغییرات فشار زیادی بر ذهن و روان نوجوان وارد می‌کند. کلید عبور از این مرحله، چیزی است که روان‌شناسان آن را تاب‌آوری می‌نامند: توانایی برگشتن به حالت عادی پس از استرس. این مقاله به شما نشان می‌دهد چگونه با تمرین‌های ساده و کاربردی، تاب‌آوری فرزندتان را تقویت کنید.
تاب‌آوری به زبان ساده
تاب‌آوری فقط به معنای «تحمل سختی‌ها» نیست، بلکه مهارتی است برای تنظیم احساسات، پیدا کردن راه‌حل‌های تازه و یاد گرفتن از شکست‌ها. کودکی که تاب‌آور است، وقتی نمره پایین می‌گیرد، ناامید نمی‌شود بلکه به دنبال اصلاح روش مطالعه‌اش می‌رود. او یاد می‌گیرد هیجانش را کنترل کند، با دیگران ارتباط مؤثر داشته باشد و برای مشکلاتش راه‌حل پیدا کند.
چرا باید همین مهر تقویت شود؟
تحقیقات سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد بیشترین بروز اضطراب و افسردگی در نوجوانی، دقیقاً زمانی است که تغییرات بزرگ مثل شروع سال تحصیلی رخ می‌دهد. اگر تاب‌آوری در همین مهر تقویت شود، کودک می‌تواند سال را با آرامش و اعتمادبه‌نفس شروع کند. برعکس، اگر بی‌توجهی شود، استرس انباشته شده می‌تواند به افت تحصیلی و مشکلات رفتاری منجر شود.
مسیر عملی برای خانواده‌ها
۱. روتین خواب و تغذیه: یک ساعت مشخص برای خواب و بیداری تعیین کنید. قبل از خواب، موبایل و تلویزیون کنار گذاشته شود. صبح‌ها یک صبحانه سبک و مغذی (مثل نان و پنیر یا تخم‌مرغ) انرژی لازم را فراهم می‌کند.
۲. تمرین‌های تنفسی: قبل از امتحان یا شروع تکلیف، با فرزندتان تمرین «تنفس جعبه‌ای» انجام دهید: ۴ ثانیه دم، ۴ ثانیه نگه‌داشتن، ۴ ثانیه بازدم، ۴ ثانیه توقف. این تمرین ساده، اضطراب را کاهش می‌دهد.
۳. دفترچه احساسات: یک دفترچه تهیه کنید. هر شب فرزندتان سه جمله بنویسد: «امروز چه احساسی داشتم؟ چرا؟ چه کاری می‌توانم فردا انجام دهم؟» این تمرین به خودآگاهی و مدیریت احساسات کمک می‌کند.
۴. گفت‌وگوی خانوادگی کوتاه: هر شب ۱۰ دقیقه درباره «بهترین اتفاق روز» و «چالش روز» حرف بزنید. این گفت‌وگوها هم صمیمیت را افزایش می‌دهد و هم به کودک نشان می‌دهد که تنها نیست.
۵. شبکه حمایتی: مطمئن شوید فرزندتان بداند در مواقع فشار می‌تواند روی شما، یک معلم یا یک دوست قابل اعتماد حساب کند. دانستن اینکه کسی پشتیبان اوست، بخش بزرگی از تاب‌آوری را می‌سازد.
منابع بیشتر برای والدین
•State of the World’s Children -UNICEF (۲۰۲۴) درباره سلامت روان نوجوانان
•سازمان بهداشت جهانی (WHO): راهنماهای سلامت روان نوجوانان
•CASEL: چارچوب آموزش مهارت‌های اجتماعی و هیجانی
•کتاب The Resilience Factor نوشته Karen Reivich
نتیجه‌گیری
تاب‌آوری مهارتی است که اگر در همان هفته‌های اول مهر تمرین شود، می‌تواند سالی آرام‌تر و موفق‌تر برای کودک رقم بزند. با روتین‌های ساده خواب و تغذیه، تمرین‌های تنفسی، دفترچه احساسات و گفت‌وگوهای خانوادگی، فرزندتان می‌آموزد در برابر فشارهای مدرسه خم نشود. این مهارت، نه‌تنها پایه موفقیت تحصیلی امسال است، بلکه سرمایه‌ای برای تمام زندگی خواهد بود.
جدیدترین اخبار
شکارچیان غیرمجاز جنگل الیت را آتش زدند
برگزاری همایش تجلیل از مادران و همسران قهرمان‌پرور هرمزگان
نخستین گل غیرپنالتی استقلال پس از ماه‌ها
سود سهام عدالت باید تا شب یلدا واریز شود
آغاز نام‌نویسی سومین دوره جایزه معلم در هرمزگان
تصادف پراید با موتورسیکلت در پارسیان یک نفر را به کام مرگ کشاند
مدارس کیش غیرحضوری شد
شتاب در عمران بندرعباس
غرق شدن لنج باری در آب‌های بوموسی
سومین قطار ۵ ستاره ایران رونمایی شد
شهید گمنام هشت سال دفاع مقدس در جکدان بشاگرد آرام گرفت
برقراری مسیر چهارماهه میان کیش و پایتخت تاجیکستان
آغاز پخش سریال چینی «پزشک دربار» از فردا
رمز اعتماد مصرف‌کنندگان و موفقیت این برند
استقلال در بندرعباس
همه نمایندگان سیم‌کارت سفید دارند!
