اجتماعی
یکی از چالش‌های اصلی والدین در هفته‌های پایانی تابستان، برگرداندن ساعت خواب فرزند به حالت طبیعی و مدرسه‌محور است.
در تعطیلات، بیداری‌های دیرهنگام، خواب‌های ظهرگاهی و استفاده زیاد از صفحات نمایش، باعث می‌شود چرخه خواب طبیعی فرزندان کاملاً از ریتم سال تحصیلی خارج شود.
سوالی که والدین می‌پرسند این است:«چطور بدون دعوا یا اجبار، خواب فرزندم رو تا مهر تنظیم کنم؟»
پاسخ در ترکیبی از اصول روانشناسی خواب، راهکارهای عملی و مشارکت دادن خود فرزند نهفته است. در این مقاله، دقیقاً همین مسیر را بررسی می‌کنیم.
چرا خواب مهم‌تر از مرور درس‌هاست؟
بر اساس تحقیقات انجمن روانشناسی آمریکا (APA) و مؤسسات بهداشت خواب نوجوانان، کمبود خواب یا بی‌نظمی در چرخه خواب باعث:
•کاهش تمرکز، یادگیری و حافظه
•افزایش تحریک‌پذیری و بی‌حوصلگی
•افت انگیزه و عملکرد تحصیلی
•و حتی افزایش احتمال افسردگی یا اضطراب در نوجوانان می‌شود.
بنابراین، تنظیم خواب در هفته‌های آخر تابستان، نوعی سرمایه‌گذاری روانی-جسمی برای موفقیت تحصیلی در مهرماه است.
تکنیک‌های کاربردی برای تنظیم خواب و انرژی فرزند
1. تغییر تدریجی به‌جای تغییر ناگهانی
شروع کنید به جلو بردن زمان خواب و بیداری فرزند به صورت روزانه ۱۵ تا ۳۰ دقیقه.
مثلاً اگر الان ساعت ۲ شب می‌خوابد، هدف این باشد که در پایان هفته، ۱۲ بخوابد و ۸ صبح بیدار شود.
قانون طلایی: هر چقدر تغییر آرام‌تر باشد، پایدارتر و بدون تنش خواهد بود.
2. روتین شبانه بسازید
فعالیت‌های قبل از خواب را به یک برنامه ثابت تبدیل کنید:
•قطع وسایل الکترونیکی یک ساعت قبل خواب
•دوش آب گرم یا مطالعه آرام
•نور کم در اتاق
•و گفت‌وگوی کوتاه شبانه
این روتین‌ها سیگنال‌های طبیعی به مغز می‌فرستند: «زمان آرامش رسیده.»
3. نور طبیعی صبحگاهی: یک ابزار معجزه‌گر
اگر می‌خواهید ریتم بیولوژیک بدن (ساعت شبانه‌روزی یا circadian rhythm) تنظیم شود، قرار گرفتن در معرض نور طبیعی صبحگاهی بسیار مهم است.
حتی یک پیاده‌روی ۱۰ دقیقه‌ای یا باز کردن پنجره اتاق صبح‌ها، مفید است.
4. محدودیت برای چرت‌های ظهرگاهی طولانی
در صورت نیاز به خواب روز، حداکثر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه کافی است.
خواب طولانی عصرگاهی، خواب شب را مختل می‌کند و تنظیم مجدد را دشوار می‌سازد.
5. گفت‌وگو و مشارکت فرزند در تنظیم برنامه خواب
به‌جای این‌که بگویید: «دیگه باید زود بخوابی»، بهتر است بپرسید:
•به نظرت از چه روزی شروع کنیم زودتر خوابیدن رو تمرین کنیم؟
•چه کارهایی می‌تونه کمکت کنه راحت‌تر بخوابی؟
این شیوه همدلی‌محور (از مدل ارتباط مؤثر گوردون) باعث همکاری داوطلبانه و رشد مسئولیت‌پذیری می‌شود.
با بدن فرزندمان همگام شویم، نه مقابل آن
تنظیم خواب، یک حرکت «زیستی-روانی» است.
یعنی باید هم به نیاز بدن توجه کرد، هم به مقاومت‌های ذهنی و عاطفی نوجوان.
راهکارهایی مثل تنظیم تدریجی، ساختن روتین آرام‌بخش، مشارکت
در تصمیم‌گیری و استفاده از نور طبیعی، به فرزند کمک می‌کند بدون تنش،
با آمادگی و انرژی وارد سال تحصیلی جدید شود.فرزندانی که خواب منظم
دارند، در مدرسه فقط بیدار نیستند بلکه حاضرند، متمرکزند، و آماده‌ی
یادگیری.
جدیدترین اخبار
قطر میانجی‌گری میان اسرائیل و حماس را تعلیق کرد
امضای تفاهم‌نامه همکاری میان شهرداری و شورای شهر لافت با دانشگاه آزاد اسلامی قشم به مناسبت هفته وحدت
افزایش جهانی قیمت نفت در پی تجاوز اسرائیل به قطر
حمله اسرائیل به محل نشست سران حماس در قطر ، به تایید ترامپ رسیده بود
آخرین مهلت ثبت‌نام پذیرش آزمون ارشد پیام نور
بخشودگی جرایم مالیاتی اصناف تا سقف ۱۰ میلیون تومان
ترانزیت ۹۰ هزار دستگاه خودرو از بندرلنگه به آسیای میانه
ابلاغ رسمی افزایش ۴۵ درصدی مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی
سریال «سووشون» در تیررس توقیف دوباره؟!
انفجار در دوحه قطر/ تجاوز رژیم صهیونیستی به مقر حماس
زلزله ۴.۲ ریشتری هرمزگان را لرزاند
هشدار سفارت ایران درباره سفر به نپال
اسرائیل طرح ترامپ برای آتش‌بس در غزه را پذیرفت
پیروزی تیم ملی والیبال ایران مقابل اسلوونی
اعلام برنامه‌های هفته وقف در میناب
