خانه‌‌هایی که ساخته نشد

خانه‌هایی که پس از زلزله بی‌سرانجام ماندند

زمین‌لرزه آبان ۱۴۰۰ خسارت‌های سنگینی به منازل شهر فین و روستاهای اطراف وارد کرد و بسیاری از خانواده‌ها در همان روزهای نخست بی‌خانمان شدند. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هرمزگان به‌عنوان متولی اصلی بازسازی معرفی شد و پس از ارزیابی‌های اولیه، ۳۶۰ پروانه ساخت برای منازل آسیب‌دیده صادر شد. قرار بود با پرداخت تسهیلات بانکی و کمک‌های بلاعوض، این خانواده‌ها بتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن به خانه‌های امن بازگردند.

براساس مصوبه‌ها، برای هر واحد مسکونی ۱۷۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی و ۷۰ میلیون تومان کمک بلاعوض در نظر گرفته شد؛ مجموعاً ۲۵۰ میلیون تومان برای بازسازی هر خانه.

این در حالی است که به گفته قاسم‌زاده، «به دلیل تعلل در روند پرداخت وام‌ها و افزایش افسارگسیخته هزینه‌های ساخت‌وساز، این مبالغ خیلی زود ارزش خود را از دست دادند و دیگر پاسخگوی نیاز واقعی مردم نبودند.»

وی افزود: «بخش زیادی از مردم مجبور شدند بخشی از خانه‌هایشان را نیمه‌کاره رها کنند. برخی خانواده‌ها در کانکس یا منازل موقت زندگی می‌کنند و گروهی دیگر در خانه‌های ناایمن و نیمه‌تمام روزگار می‌گذرانند. این وضعیت شایسته مردمی نیست که سال‌ها در این منطقه زندگی کرده‌اند و اکنون چشم‌انتظار عمل به وعده‌های مسئولان هستند.»

مشکلات بانکی و سردرگمی مردم

یکی از مهم‌ترین گلایه‌های زلزله‌زدگان مربوط به عملکرد بانک‌های عامل است. به گفته عضو شورای شهر فین، پرداخت تسهیلات به‌موقع صورت نگرفته، اقساط‌بندی و همراهی لازم انجام نشده و در عوض، جرایم دیرکرد و فشارهای مالی مضاعف به خانواده‌ها تحمیل شده است.

قاسم‌زاده در این‌باره گفت: «مردم امروز نه‌تنها توان بازپرداخت اقساط سنگین را ندارند، بلکه باید با جرایم بانکی هم دست‌وپنجه نرم کنند. این شرایط توان اقتصادی خانواده‌ها را از بین برده و آن‌ها را میان فین، بندرعباس و بانک‌ها سرگردان کرده است. متأسفانه بسیاری از این خانواده‌ها دیگر امیدی به اتمام ساخت خانه‌های خود ندارند.»

وی با تأکید بر اینکه بخش قابل توجهی از واحدها نیمه‌تمام باقی مانده‌اند، از مسئولان استانی خواست تا هرچه سریع‌تر برای حل این بحران چاره‌اندیشی کنند. او خطاب به استاندار هرمزگان، فرماندار بندرعباس و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی گفت: «مردم فین دیگر توان مالی برای تحمل اقساط و جرایم بانکی را ندارند. انتظار می‌رود مسئولان استان برای حل مشکلات زلزله‌زدگان اقدام فوری و عملی انجام دهند و وعده‌های داده‌شده به نتیجه برسد.»

وعده‌های محقق‌نشده و چشم‌انتظاری مردم

سه سال و نیم از زمان وقوع زلزله گذشته و هنوز هم بسیاری از خانواده‌ها نتوانسته‌اند به خانه‌های خود بازگردند.

هرچند در همان روزهای نخست حادثه، مسئولان محلی و استانی وعده دادند که روند بازسازی در سریع‌ترین زمان ممکن انجام خواهد شد، اما واقعیت امروز فین چیز دیگری است. خانه‌های نیمه‌کاره، کانکس‌های فرسوده و خانواده‌هایی که هر روز با تورم و فشارهای بانکی بیشتر مواجه می‌شوند، تصویری روشن از وضعیت نامطلوب کنونی است.

این بلاتکلیفی علاوه بر پیامدهای اقتصادی، تبعات اجتماعی و حتی روانی نیز برای ساکنان به‌دنبال داشته است. خانواده‌هایی که باید در واحدهای مقاوم و استاندارد مستقر باشند، همچنان در شرایطی نامطمئن و موقت زندگی می‌کنند و چشم‌انداز روشنی برای بازگشت به وضعیت عادی در اختیار ندارند.

بحران آب در فین؛ چالش مضاعف بر زندگی مردم

در کنار مشکلات بازسازی، کمبود آب آشامیدنی نیز به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم فین تبدیل شده است. علی قاسم‌زاده در این‌باره گفت: «بیش از سه ماه است که شهروندان، به‌ویژه در محلات بالادست، مرکز شهر و شهرک‌های اقماری از جمله شهرک راه‌آهن، فرهنگیان، حسین‌آباد و محله ۳۰ دستگاه با کمبود شدید آب دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این شرایط موجب اعتراض‌های مکرر و روزانه مردم شده است.»

وی با اشاره به ظرفیت محدود آب‌شیرین‌کن فین افزود: «این تأسیسات حدود ۱۰ سال پیش با ظرفیت ۱۲۵۰ مترمکعب احداث شد، اما امروز به هیچ عنوان پاسخگوی نیازهای شهر نیست. در ایام تعطیل که جمعیت شهر چند برابر می‌شود، بحران کمبود آب به‌مراتب شدیدتر می‌شود و زندگی روزمره مردم را مختل می‌کند.»

به گفته قاسم‌زاده، دو اقدام فوری می‌تواند بخشی از این بحران را کاهش دهد: نخست، افزایش ظرفیت آب‌شیرین‌کن موجود و دوم، اتصال فین به خط انتقال آب خلیج فارس که تنها راه‌حل پایدار برای تأمین آب در بلندمدت محسوب می‌شود. او تأکید کرد: «مردم چشم‌انتظار ورود جدی استاندار هرمزگان و سایر مسئولان به این موضوع هستند تا این بحران هرچه سریع‌تر مدیریت شود.»

درخواست برای هم‌افزایی و اقدام فوری

عضو شورای اسلامی شهر فین در پایان ضمن قدردانی از تلاش‌های مهندس حمزه‌پور و همکارانش در حوزه آب‌رسانی و همچنین همراهی شهردار فین، تأکید کرد که حل مشکلات موجود فراتر از اقدامات مقطعی است و نیازمند همکاری همه دستگاه‌های استانی و شهرستانی، به‌ویژه نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی است.

به گفته او، «مردم فین سال‌هاست در انتظار سرپناه امن و آب پایدار هستند. انتظار می‌رود مسئولان با نگاه ویژه به این منطقه، هم در حوزه بازسازی زلزله‌زدگان و هم در حوزه زیرساخت‌های حیاتی مانند تأمین آب، گام‌های جدی و عملی بردارند.»