موتور محرکه توسعه پایدار هرمزگان

اما این استان با چالش‌هایی همچون نابرابری اقتصادی، فشار بر محیط‌زیست و مدیریت پسماند روبه‌رو است. نوآوری اجتماعی می‌تواند راه‌حلی پایدار برای این مشکلات باشد.

نوآوری اجتماعی چیست؟

نوآوری اجتماعی به راه‌حل‌هایی گفته می‌شود که با همکاری مردم، کسب‌وکارها و نهادهای عمومی طراحی می‌شوند. این روش نه‌تنها مشکلات را حل می‌کند، بلکه فرصت‌های جدیدی برای رشد اقتصادی و حفظ محیط زیست ایجاد می‌نماید و چالش‌های موجود را به سکوی جهش پایدار تبدیل می‌کند.

چرا هرمزگان به نوآوری اجتماعی نیاز دارد؟

هرمزگان به دلایل متعددی به نوآوری اجتماعی نیاز مبرم دارد. این استان با تنوع معیشتی چشمگیری روبروست که از صیادی سنتی تا صنایع پیشرفته بندری را در بر می‌گیرد، اما همه این بخش‌ها نیازمند راه‌حل‌های بومی و مشارکتی هستند. از سوی دیگر، چالش‌های محیطی نظیر کم‌آبی، آلودگی دریایی، تجمع پسماند در جزایر و تخریب جنگل‌های حرا، حیات اقتصادی و اجتماعی منطقه را تهدید می‌کنند. افزون بر این، محدودیت فرصت‌های شغلی به ویژه برای جوانان در فصل‌های کم‌رونق، نیاز به راهکارهای پایدار را دوچندان کرده است.

راهکارهای عملی نوآوری اجتماعی برای توسعه پایدار هرمزگان

هرمزگان با تکیه بر مشارکت مردمی و خلاقیت اجتماعی می‌تواند چالش‌های خود را به فرصت تبدیل کند. یکی از راه‌حل‌های مؤثر، تشکیل تعاونی‌های صیادی و ایجاد بازار دیجیتال ماهی است که به صیادان امکان می‌دهد محصولات خود را مستقیماً و با سود بیشتر به مصرف‌کننده بفروشند، ضمن اینکه آموزش روش‌های صید پایدار به حفظ ذخایر دریایی کمک می‌کند. در بخش گردشگری، توسعه تورهای محلی، اقامتگاه‌های بومی و آموزش راهنمایان محلی باعث می‌شود درآمد این صنعت به جای انحصار در دست شرکت‌های بزرگ، به جوامع محلی برسد.از سوی دیگر، راه‌اندازی استارتاپ‌های سبز مانند بازیافت تورهای ماهیگیری، کشت جلبک و استفاده از انرژی خورشیدی نه‌تنها اشتغال ایجاد می‌کند، بلکه به کاهش آلودگی دریاها منجر می‌شود. برای حل معضل پسماند، سیستم «پاداش در ازای تفکیک زباله» انگیزه‌ای قوی برای مشارکت مردم ایجاد می‌کند، به‌ویژه در جزایری مانند قشم و هرمز که مدیریت پسماند چالش بزرگی است. همچنین، با راه‌اندازی آکادمی مهارت‌های بندری و همکاری شرکت‌های فعال در بنادر، می‌توان دوره‌های آموزشی موردنیاز بازار کار، از جمله اپراتوری جرثقیل، مدیریت زنجیره تأمین و فناوری اطلاعات را برگزار کرد تا جوانان جذب مشاغل تخصصی شوند. این راه‌حل‌ها در کنار هم می‌توانند اقتصاد هرمزگان را پویاتر، محیط‌زیست آن را سالم‌تر و فرصت‌های شغلی را عادلانه‌تر کنند.

چگونه طرح‌های توسعه پایدار هرمزگان، اجرایی می‌شوند؟

برای تحقق این طرح‌ها نیاز به یک نظام اجرایی منسجم داریم که از سه پایه اصلی تشکیل شده است: نخست؛ تأمین مالی ترکیبی از طریق همکاری بخش دولتی و سرمایه‌گذاران خصوصی که منابع لازم را فراهم می‌آورند.

دوم؛ حکمرانی مشارکتی با تشکیل کمیته‌های راهبری متشکل از نمایندگان جوامع محلی، دانشگاهیان، فعالان اقتصادی و مسئولان دولتی که تصمیم‌گیری‌ها را شفاف و همه‌جانبه می‌کنند.

سوم؛ سامانه پایش هوشمند که به صورت مستمر شاخص‌های کلیدی مانند ایجاد اشتغال، بهبود وضعیت محیط زیست و رشد اقتصادی محلی را رصد می‌کند. این سه رکن در کنار هم تضمین می‌کنند که پروژه‌ها نه تنها به خوبی اجرا شوند، بلکه نتایج ملموس و پایداری برای مردم هرمزگان به همراه داشته باشند.

نقشه راه ۱۰۰ روزه

روز 1 تا 30: تشکیل کارگروه نوآوری اجتماعی هرمزگان و انتخاب پروژه‌های پایلوت. روز 31 تا 70: جذب سرمایه‌گذاران، آموزش تسهیلگران محلی و خرید تجهیزات حداقلی. روز 71 تا 100: راه‌اندازی اولیه و اطلاع‌رسانی عمومی.

آینده ای درخشان در انتظار هرمزگان با مشارکت همگانی

هرمزگان با تکیه بر نوآوری اجتماعی می‌تواند به الگویی برای توسعه پایدار تبدیل شود. این راه‌حل‌ها نه‌تنها مشکلات امروز را کاهش می‌دهند، بلکه آینده‌ای روشن‌تر برای نسل‌های بعد می‌سازند. کلید موفقیت، همکاری مردم، دولت و بخش خصوصی است.

روزنامه صبح ساحل

https://jamosh.ir/social-innovation/