جنگ ترکیبی برای تجزیه ایران

«رامین کیانی»، کارشناس حوزه‌ی روابط بین‌الملل و دبیر «مرکز دیپلماسی جوانان» در گفتگو با صبح ساحل گفت: اسرائیل تنها به دنبال از بین بردن برنامه هسته‌ای ایران نیست. برنامه هسته‌ای فقط یکی از اهداف است. اسرائیل و آمریکا تلاش می‌کنند بازیگر چالش‌ساز نظم آمریکایی و اسرائیلی که ایران است را متوقف کنند، و در همین راستا، حمله به ایران همواره روی میز آن‌هاست. از طرف دیگر، عربستان سعودی پیش‌تر و در سال‌های گذشته با نظم مورد نظر آمریکا و اسرائیل همراه شده بود. همچنین در سال ۲۰۱۸ امارات، بحرین و کویت نیز روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل آغاز کردند. درواقع آن‌ها نظم مد نظر را پذیرفته‌اند. وی ادامه داد: در منطقه، بازیگر جدی‌ای که همچنان مقابل این نظم ایستاده، ایران است. حتی ترکیه هم که شاید تا حدی در تعارض با آن‌ها باشد، عضو ناتو است و در نهایت با سیاست‌های آمریکا همراهی می‌کند. بنابراین اسرائیل به دنبال این است که ایران را به یک دولت شکست‌خورده تبدیل کند؛ کشوری درگیر بحران‌های داخلی، با چالش‌های متعدد، که نتواند در منطقه سر بلند کند و نقش‌آفرینی داشته باشد. هدف نهایی آن‌ها چیزی فراتر از پروژه‌ی هسته‌ای است. در حالی که آمریکا و برخی کشورهای اروپایی ممکن است به توقف برنامه‌ی هسته‌ای ایران رضایت دهند، اسرائیل بلندپروازی‌های بیشتری دارد. آن‌ها به دنبال نظم نوینی در منطقه‌اند که با پشتوانه آمریکا، حتی استفاده از جنگنده‌های B2 را نیز توجیه‌پذیر می‌کند. آن‌ها تلاش می‌کنند ایران را با چالش‌های داخلی و تهدیدات زیرساختی درگیر کنند.

کیانی در پاسخ به این سوال که آیا اسرائیل تاکنون به دنبال یافتن متحدی استراتژیک از طریق تغییر نظام سیاسی در ایران بوده است، گفت: حتی با فرض تغییر نظام سیاسی در ایران، اسرائیل به دنبال داشتن یک متحد استراتژیک به نام ایران نیست. در زمان پهلوی دوم نیز هرچند همکاری‌های تاکتیکی میان دو کشور وجود داشت، اما هیچ‌گاه رابطه‌ی استراتژیکی بین ایران و اسرائیل برقرار نشد. اسرائیل می‌خواهد قدرت اول منطقه باشد، نظم مورد نظر خود را پیاده کند و ایران را به یک کشور کم‌اثر در منطقه یا حتی تجزیه‌شده بدل کند؛ کشوری گرفتار بحران‌های داخلی، بدون زیرساخت و با حداقل توانایی اثرگذاری در معادلات منطقه.

رئیس مرکز دیپلماسی جوانان با تاکید بر اینکه اسرائیل به‌طور جدی به سناریوی تجزیه فکر می‌کند، گفت: ایران از چند جهت تحت ضرب است و نیازمند توجه ویژه، به‌خصوص در مسائلی مانند کریدور زنگزور است. این موضوع از نظر ژئوپلیتیکی برای ایران حیاتی است، چراکه با از دست دادن مرز با ارمنستان، دچار فرسایش در شمال‌غرب کشور خواهیم شد.

این امر باعث حضور و نفوذ بیشتر اسرائیل در آن منطقه می‌شود که تهدیدی جدی برای امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور است. وی در خصوص هدف تجزیه‌ی جنوب و غرب کشور توسط اسرائیل گفت: در سایر نقاط غرب کشور هم تحرکاتی در حال وقوع است. در جنگ ۱۲روزه‌، اسرائیل اهدافی را مورد اصابت قرار داد که بیشتر از دیگر مناطق آسیب‌پذیر هستند و گروه‌های تجزیه‌طلب در آنجا فعالیت دارند.

مورد اصابت قرار دادن هلیکوپترهای کبرا در کرمانشاه که کارکرد اصلی آن‌ها مقابله با شورش‌های زمینی است، نشان می‌دهد اقدامات اسرائیل براساس طرحی از پیش تدوین‌شده در حال اجراست. پیش‌نیاز تجزیه، تضعیف توان نیروی زمینی کشور است و اسرائیل برای این هدف مقدماتی فراهم می‌کند. وی در پایان گفت: این جنگ ۱۲روزه نشان داد ایران فاقد یک متحد استراتژیک بزرگ است و در وضعیت «تنهایی استراتژیک» به سر می‌برد. ایران از پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه و اتحاد با قدرت‌های بزرگ محروم است. بنابراین، باید رویکردی نوین در پیش بگیریم؛ رویکردی که ریشه در تاریخ و جغرافیای ایران دارد. مهم‌ترین متحد ایران، مردم‌اند. مردم ستون اصلی امنیت ملی هستند و عمق استراتژیک ایران، نه فقط آن‌سوی مرزها بلکه در درون مرزهای کشور است.

«علی محرابی»، کارشناس حوزه‌ی روابط بین‌الملل و مدیر سابق «مرکز مطالعات راهبردی خلیج فارس» در پاسخ به سوالی درباره‌ی اهداف اصلی رژیم صهیونیستی در جنگ 12 روزه گفت: برای درک بهتر و پاسخ به این سوال، باید دو مقدمه در آن بررسی شود. نخست طرح خاورمیانه‌ی جدید که در دهه‌ی هشتاد میلادی توسط اودِد یینون مطرح شد و هدف آن، تجزیه و تضعیف کشورهای خاورمیانه برای بقا و پس از آن تحکیم قدرت اسرائیل بوده است. این طرح که نخست برای کشورهای عربی مانند اردن، مصر، عراق و... و همچنین ایران به واحدهای کوچک‌تر مذهبی و قومی بوده است. بنابراین ضرورت دارد که ایران نیز تجزیه شود. مقدمه‌ی دوم این است که در زمان کنونی، ما شاهد نسل پنجم جنگ‌ها هستیم؛ اصطلاحاً جنگ‌های هیبریدی که اشاره به جنگ‌های پیشرفته و ترکیبی دارد و صرفاً حمله‌ی نظامی نیست؛ ابعاد این جنگ شامل نظامی، رسانه‌ای، نفوذ در مراکز حساس، خرابکاری، ایجاد آشوب داخلی و... است. وی ادامه داد: هیچ‌گاه اهداف هسته‌ای به عنوان تنها هدف اصلی نبوده، نیست و نخواهد بود. اصلی‌ترین هدف اسرائیل در ایران، تغییر نظام سیاسی در کشور و به تبع آن تجزیه‌ی ایران به کشورهای کوچک‌تر است.

در کنار این هدف، می‌توان جلوگیری از پیشرفت‌های صنعت صلح‌آمیز هسته‌ای در ایران یا برهم خوردن مذاکرات با آمریکا را نیز اضافه کرد. باید توجه داشت رژیم صهیونیستی همواره از روندهای تنش‌زدایی که جمهوری اسلامی ایران در سطح بین‌المللی داشته، نگران بوده است. از جمله در دهه‌های هشتاد، نود و مذاکرات اخیر، همواره اسرائیل از قدرت گرفتن ایران در سطح بین‌الملل و تنش‌زدایی نگران بوده و به هیچ عنوان این قدرت‌گرفتن، خوشایند اسرائیل نبوده است و تلاش بسیار گسترده‌ای هم برای برهم زدن روند مذاکرات داشته است. به عنوان مثال، اسرائیلی‌ها برجام را یک شکست بسیار بزرگ برای خود قلمداد کردند یا در گذشته‌ی دورتر، زمانی که ایران و آمریکا در حال همکاری در افغانستان برای مقابله با طالبان بودند، کشوری که از این همکاری نگران بود و در نهایت آن را به هم زد، اسرائیل بود.

محرابی همچنین درباره‌ی ترور فرماندهان جنگی، با تاکید بر اینکه هدف اسرائیل از این اقدام از بین بردن اراده‌ی مقاومت و آسیب به فرماندهی کشور از طریق زمان‌بر بودن فرآیند جایگزینی بوده است، گفت: البته جایگزینی فرماندهان با تدبیر مقام معظم رهبری فوراً صورت گرفت و شهادت فرماندهان ارشد خللی به روند دفاعی و فرماندهی کشور وارد نکرد و این موضوع در جنگ‌ها مرسوم و قابل پیش‌بینی است. وی در پاسخ به این سوال که آیا اسرائیل تاکنون به دنبال یافتن متحدی استراتژیک از طریق تغییر نظام سیاسی در ایران بوده است، گفت: همانطور که گفته شد، هیچ‌گاه نفع اسرائیل در این نبوده است که کشوری بزرگ به نام ایران وجود داشته باشد. در همان طرح خاورمیانه‌ی جدید، بحث تجزیه‌ی ایران به واحدهای کوچک قومی و مذهبی مطرح شد و رژیم صهیونیستی آن را دنبال می‌کند. به این دلیل که در صورت وجود ایرانی قوی و مقتدر، هرگز میدانی برای بروز و ظهور اسرائیل وجود ندارد.

بنابراین اسرائیل از همان ابتدا طرح براندازی و تجزیه‌ی کشور را دنبال کرده و در آینده نیز همان را دنبال خواهد کرد.

مدیر سابق مرکز مطالعات راهبردی خلیج فارس، درباره‌ی تجزیه‌ی جنوب و غرب کشور گفت: نه تنها جنوب غربی کشور از اهداف تجزیه بود، بلکه جنوب شرقی، شمال

و غرب کشور و دیگر مناطق، از جمله

اهداف گسترده اسرائیل برای تجزیه بوده است.

این موضوع، مختص جنگ 12 روزه نیست؛ بلکه به عنوان هدفی کلان چه در گذشته، چه در زمان حال و چه آینده دنبال خواهد شد. البته ایستادگی مردمی و ملی‌گرایی شکل‌گرفته میان مردم که در جنگ 12 روزه خود را نشان داد، محاسبات و اشتباهات اسرائیل در این خصوص را نمایان کرد.

روزنامه صبح ساحل