برق چینی در مسیر سرزمین‌های دور

همان طور که اشاره شد سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی، یکی از اقدامات ذکر شده برای حل مشکل رکود اقتصادی در دومین اقتصاد دنیا است و در همین راستا چین در حال ساخت بزرگترین پروژه برق آبی جهان به نام تری گورجس است و 170 میلیارد دلار برای آن تامین بودجه کرده است. این پروژه در سال 2030 به اتمام خواهد رسید. لازم به توضیح است که تکمیل این پروژه تا سال 2030 حدود 30 میلیارد دلار هزینه در پی خواهد داشت. اما در زمان به سرانجام رسیدن آن، این پروژه قادر خواهد بود برق سالانه بیش از پنج برابر مصرف سنگاپور در سال ۲۰۲۴ را تولید ‌کند و حتی به چین کمک خواهد کرد که به دنبال صادرات برق به مناطق دور دست باشد. این پروژه در حال حاضر برای پکن، نویدبخش تولید انرژی پاک، اشتغال و انگیزه‌ای برای اقتصاد رو به رکود است. همچنین ساخت بزرگترین سدهای برق آبی جهان در تبت می‌تواند به چین در تأمین نیازهای انرژی و اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک کند.

ساخت بزرگترین پروژه برق آبی جهان به حدود 30 میلیون تن سیمان نیاز دارد که معادل دو سال تولید فعلی چین است. همچنین به مقدار زیادی فولاد نیز نیاز خواهد داشت و رونق اقتصادی خوبی را ایجاد خواهد کرد با این حال این دو صنعت روی هم رفته تقریباً یک پنجم از انتشار کربن جهانی را تشکیل می‌دهند. پس به نوعی می‌توان نتیجه گرفت که تا سال 2030 این پروژه گازهای گلخانه‌ای جهان را افزایش خواهد داد اما در ادامه شرایط تغییر خواهد کرد.

خطرات ساخت سد عظیم "تری گورجس"

این پروژه برای همسایگان پایین‌دست چین، خطراتی دارد چراکه در پایین دست ساخت این پروژه، رودخانه به هند جریان دارد که نگران امنیت آب خواهد بود. زیرا رودخانه «یارلونگ‌زانگبو» به «برهماپوترا» در هند و بنگلادش تبدیل می‌شود که شریان حیاتی برای میلیون‌ها نفر است. همچنین این سد می‌تواند ۸۰ درصد از رودخانه‌ای را که از این ایالت هندی عبور می‌کند؛ خشک کند و در عین حال به طور بالقوه مناطق پایین‌دست مانند ایالت همسایه آسام را زیر آب ببرد. به علاوه بیش از ۳۶۰ میلیون نفر در حوزه آبخیز رودخانه یانگ تسه زندگی می‌کنند. اگر احتمال یک در هزار برای فروپاشی سد وجود داشته باشد؛ میلیون‌ها نفر که در پایین دست رودخانه زندگی می‌کنند در معرض خطر قرار خواهند گرفت.

به علاوه در ۲۰۰۰ سال گذشته، رودخانه یانگ تسه ۲۱۵ سیل فاجعه‌بار را تجربه کرده است. به طور مثال در سال ۱۹۹۸، سیل در منطقه‌ای که انتظار می‌رفت توسط سد کنترل شود؛ منجر به کشته شدن ۴۰۰۰ نفر، ۱۴ میلیون بی‌خانمان و ۲۴ میلیارد دلار خسارت اقتصادی شد. بر همین اساس تحلیلگران خطرات ناشی از وقوع دوباره این فاجعه را در مقیاس بزرگتر، رد نکرده‌اند.

زلزله و خطرات اقلیمی شدید

اگرچه این سد تا 7 ریشتر را تحمل خواهد کرد اما از آنجایی که این سد در منطقه‌ای زلزله‌خیز ساخته خواهد شد که مستعد رانش زمین، سیل دریاچه‌های یخچالی و طوفان نیز است؛ ممکن است فاجعه‌آمیز باشد. لذا پس از زلزله ویرانگر تبت، ساخت و ساز بی‌رویه سد در این منطقه، نگرانی‌هایی را از سوی کارشناسان در مورد ایمنی ایجاد کرد. گفتنی است یک پروژه برق آبی بسیار کوچک‌تر در یکی از شاخه‌های مجاور به دلیل چالش‌های مهندسی در ارتفاعات بالا و زمستان‌های سخت، به بازه‌های ساخت چهار ماهه محدود شده است.

پروژه سد 170 میلیارد دلاری چین، بازارهای فلزات را رونق می‌بخشد

درست است که سد بزرگ تری گورجس نسبت به پروژه سه دره، تأثیر محرک مشابهی بر اقتصادی ندارد؛ اما همچنان می‌تواند منجر به تقاضای خوبی در اقتصاد شود. به گفته تحلیلگران سیتی، به لطف تقاضا برای سیمان، فولاد و سایر محصولات در سال اول ساخت و ساز تقریباً یک دهم درصد به تولید ناخالص داخلی چین اضافه خواهد شد. البته جدول زمانی ساخت پنج تا هفت ساله ساخت این سد در رودخانه یارلونگ زانگبو به این معنی است که با توجه به تدارکات متناوب در طول دوره ساخت، تأثیر آن تدریجی خواهد بود و اثر فوری در اقتصاد نخواهد داشت. همچنین بر اساس تخمین‌ ناظر تجاری بازار آهن چین، انتظار می‌رود این سد شش میلیون تن مصرف فولاد را افزایش دهد که بسیار بیشتر از مصرف ۷۰ هزار تنی فولاد سد سه دره است. گفتنی است انتظار می‌رود فولاد و سیمان بیشترین افزایش تقاضا را از این پروژه شاهد باشند و رشد متوسطی در تقاضای مس برای انتقال برق وجود داشته باشد.

اگرچه میزان دقیق مصرف مس و آلومینیوم از خطوط انتقال مرتبط هنوز مشخص نیست اما برای انتقال برق به شرق و جنوب چین به کریدورهای ولتاژ فوق بالا، به ویژه با مصرف بالای آلومینیوم، نیاز خواهد بود.

این سد چقدر برق تولید خواهد کرد؟

این سد از پنج نیروگاه برق آبی آبشاری با ظرفیت تولید ۳۰۰ میلیارد کیلووات ساعت برق سالانه، برابر با میزان برق مصرفی انگلیس در سال گذشته، تشکیل خواهد شد و در پایین دست «یارلونگ زانگبو» قرار می گیرد. بخشی از رودخانه در طول ۵۰ کیلومتر به طول ۲۰۰۰ متر فرو می‌ریزد و پتانسیل برق آبی عظیمی را فراهم می‌کند. گفتنی است؛ خروجی این پروژه سه برابر سد سه دره خواهد بود و سالانه حدود ۳۰۰ تریلیون وات ساعت برق تولید می‌کند که تقاضای برق در تبت و بقیه چین را پشتیبانی می‌کند. همچنین برق تولید شده در هر سال بیش از پنج برابر میزان برق مصرفی در سنگاپور در سال ۲۰۲۴ خواهد بود.

این پروژه می‌تواند چشم‌انداز جاه‌طلبانه چین در برنامه‌های میان مدت تا بلند مدت برای زیرساخت‌های انتقال برق در مقیاس بزرگ و مسافت‌های طولانی را به تصویر بکشد.