اجتماعی
در دل نیلگون خلیج همیشه فارس، جزیره افسانهای هرمز همچون تابلویی زنده از معجزه آفرینش میدرخشد؛ جایی که سرخی سحرآمیز خاک با آبی بیکران دریا در هم میآمیزد و جهانی از شگفتی میآفریند. در این قلمرو رنگین کمانی طبیعت، موجودی ظریف و باشکوه نفسهای آخرش را میکشد: «جبیر»؛ این فرشته بیآزار کویر. جبیرهای هرمز امروز نهتنها با تهدیدهای جهانی مانند تغییرات اقلیمی و خشکسالی روبهرو هستند، بلکه چالشهای منحصربهفردی در این جزیره رنگین آنها را به مرز انقراض کشانده است.
جبیر؛ مروارید زنده هرمز
جبیر با جثهای کوچکتر و ظریفتر از آهوی ایرانی، گونهای منحصربهفرد است که هم نرها و هم مادههای آن شاخهای ظریف دارند. این حیوان کویری با تحمل بالا در برابر کمآبی، میتواند روزها بدون نوشیدن آب مستقیم زندگی کند و رطوبت مورد نیازش را از گیاهان تأمین کند. اما همین سازگاری شگفتانگیز، در برابر تهدیدهای انسانساخت کارایی خود را از دست داده است و امروز این مرواریدهای زنده نیازمند دست نوازشگر ما هستند.
هرمز، بهشتی که جبیرهایش در خطرند
جزیره هرمز با مساحت تنها ۴۲ کیلومتر مربع، زیستگاه محدود و شکنندهای برای جبیرهاست. در سالهای اخیر، چندین عامل این زیستگاه را به محلی خطرناک برای این گونه تبدیل کرده است.
زبالهها؛ تهدید خاموش
سایتهای زباله در هرمز به محل تغذیه ناخواسته جبیرها تبدیل شدهاند. این حیوانات ظریف گاهی به اشتباه پلاستیک و زبالههای دیگر را میبلعند که منجر به مرگهای دردناک و مرموز میشود. جالب اینجاست که آبشخورهای ساختهشده برای جبیرها در ارتفاعات جزیره، اکنون بلااستفاده ماندهاند، چراکه جبیرها به دلیل ترس از سگها، زیستگاه خود را به نزدیکی زبالهها تغییر دادهاند.
تهاجم سگهای وحشی
افزایش بیرویه جمعیت سگهای بدون صاحب در جزیره، بلای جان جبیرها شده است. این سگها نهتنها بهصورت گروهی جبیرها را شکار میکنند، بلکه باعث تغییر رفتار این حیوانات شدهاند. جبیرها که بهطور طبیعی حیواناتی انسانگریز و محتاط هستند، اکنون بهناچار به مناطق نزدیک به سکونتگاههای انسانی پناه آوردهاند.
تخریب زیستگاه و گردشگری ناپایدار
با وجود توقف استخراج معدن خاک سرخ هرمز پس از یک قرن فعالیت، فشارهای گردشگری بر این جزیره افزایش یافته است. توسعه بدون برنامهریزی ژئوتوریسم اگرچه مزایای اقتصادی دارد، اما میتواند زیستگاههای طبیعی را بیشتر تخریب کند.
نجات جبیرها؛ مبارزه برای بقا
بازطراحی آبشخورها: ایجاد آبشخورهای امن در نزدیکی مناطق جدیدی که جبیرها در آنجا مشاهده میشوند.
مدیریت پسماند: اجرای سیستمهای جمعآوری زباله پایدار و آموزش جوامع محلی.
مدیریت جمعیت سگهای وحشی: اجرای برنامههای کنترل جمعیت سگها.
پایش سلامت جبیرها: ایجاد تیمهای دامپزشکی برای بررسی تأثیر زبالهها بر سلامت این حیوانات.
گردشگری مسئولانه: آموزش گردشگران برای کاهش تأثیرات انسانی بر زیستگاه جبیرها.
استارتاپ جامُش و پروژه نخستین جزیره سبز ایران
در این میان، استارتاپ جامُش با همراهی سفیران سبز خود، عزم خود را در پروژه «نخستین جزیره سبز ایران» جزم کرده است و از طریق این طرح نوآورانه قصد دارد با افزایش آگاهی عمومی و تقویت مسئولیت اجتماعی، گامهای مؤثری در جهت حفظ محیط زیست و حیات وحش هرمز بردارد. این پروژه بر حفاظت از جبیر هرمز به عنوان یکی از گونههای در معرض انقراض این جزیره، نگاه ویژه ای خواهد داشت. جزئیات بیشتر این طرح به زودی از طریق وبسایت جامُش ارائه خواهد شد.
همه با هم، قبل از آنکه خیلی دیر شود!
جبیرهای هرمز، این نگینهای زنده جزیره رنگین، امروز به نمادی از تأثیرات مخرب فعالیتهای انسانی بر محیطزیست تبدیل شدهاند. نجات آنها نیازمند عزم ملی و محلی است. سازمانها، پژوهشگران، جامعه محلی و گردشگران همه میتوانند در این راه سهیم باشند.
همانطور که خاک سرخ هرمز با دریا میآمیزد و منظرهای بینظیر میسازد، حفاظت از جبیرها نیز باید در هماهنگی کامل با توسعه پایدار جزیره صورت گیرد. این گونه زیبا نهتنها بخشی از میراث طبیعی ایران، بلکه گونهای کلیدی برای حفظ تعادل اکوسیستم شکننده هرمز است. زمان آن رسیده که اقدام کنیم، پیش از آنکه این مینیاتور زیبای طبیعت تنها به خاطرهها و عکسها محدود شود.
جدیدترین اخبار
افزایش قیمت بنزین تکذیب شد
مربی هرمزگانی دوره را با موفقیت به پایان برد
ریکاوری بازیکنان تیم ملی ایران در دوبی
جدیدترین رنکینگ فیفا؛ فوتبال ایران در رتبه ۲۱ دنیا قرار گرفت
جزئیات کامل ثبت نام پذیرفتهشدگان کنکور سال ۱۴۰۴
مهلت ثبتنام عمره دانشگاهیان فردا به پایان میرسد
زمان انتخابات خانه موسیقی اعلام شد
کارت بازرگانی متخلفان مسدود میشود
هوشمندسازی توزیع آرد برای پخت خانگی در خمیر آغاز شد
برنامه مرحله سوم جام حذفی فوتبال مشخص شد
تیم ملی فوتبال ایران وارد امارات شد
طرح یسنا برای کاهش فقر تغذیه کودکان ادامه دارد
تغییرات ارائه خدمات در کارگزاریهای بورس / آخرین مهلت برای ثبت و بهروزرسانی اطلاعات هویتی
آغاز ثبتنام وام ۵۰ میلیونی قرص الحسنه برای روستاییان
فروش دو محصول سایپا از ۲۰ مهرماه آغاز میشود