تسخیر قارچی ناخن‌ها!

قارچ مهمان بی‌دعوت پا!

عفونت‌های قارچی ناخن در اثر رشد بیش از حد قارچ‌ها در زیر یا روی ناخن به وجود می‌‌آیند. قارچ‌ها در محیط‌های گرم و مرطوب به طور طبیعی رشد می‌کنند، اما چنین محیطی می‌تواند باعث تکثیر بیش از حد یا غیر طبیعی آن‌ها شود. آن دسته از قارچ‎‌هایی که عامل بیماری‌های پوستی مانند خارش کشاله ران، پای ورزشکار و کرم حلقوی هستند، می‌توانند باعث عفونت ناخن نیز شوند. قارچ‌هایی هم که به صورت طبیعی در بدن یا روی پوست وجود دارند، ممکن است باعث عفونت ناخن شوند. همچنین استفاده از وسایل فرد مبتلا (مانند کفش، دمپایی، ناخن‌گیر و...، می‌تواند در انتقال این نوع عفونت نقش داشته باشد. عفونت‌های قارچی پا بیشتر از عفونت‌های قارچی ناخن شایع هستند که دلایل این مسئله می‌تواند با پوشیدن کفش مرتبط باشد. در واقع کفش، به ویژه کفش‌هایی که هوا در آن‌ها گردش ندارند، محیطی گرم و مرطوب و ایده‌آل برای رشد قارچ‌ها محسوب می‌شوند. آن دسته از افرادی که برای خدمات ناخن به سالن‌های زیبایی مراجعه می‌کنند باید از اعتبار سالن اطمینان داشته باشند. علاوه بر این، اطمینان از ضدعفونی ابزارهایی چون سوهان ناخن، ناخن‌گیر و...، ضروری است.

دیابت، متهم همیشگی؟

اگرچه بسیاری از عوامل ایجاد کننده عفونت‌های قارچی ناخن قابل پیشگیری هستند اما برخی از عوامل، احتمال ابتلا را افزایش می‌دهند. آن دسته از افرادی که به دیابت مبتلا هستند بیش از بقیه در معرض ابتلا به عفونت قارچی ناخن قرار می‌گیرند. گردش خون ضعیف، یکی دیگر از مواردی است که احتمال ابتلا به عفونت قارچی ناخن را افزایش می‌دهد. آسیب به ناخن و آسیب به پوست اطراف ناخن نیز ممکن است در بروز قارچ ناخن نقش داشته باشد. مراجعه زیاد به استخر عمومی برای شنا، داشتن ناخن مصنوعی (ناخن کاشت و...)، سیستم ایمنی ضعیف، پوشیدن کفش‌های ورزشی به صورت طولانی، سیستم ایمنی ضعیف و مرطوب ماندن انگشتان دست و پا به صورت طولانی، از عواملی به حساب می‌آیند که احتمال ابتلا به قارچ ناخن را افزایش می‌دهند. به طور کلی، شیوع عفونت‌های قارچی ناخن در مردان بیش از زنان است. همچنین این عفونت در افراد بزرگ‌سال بیش از کودکان رخ می‌دهد. آن دسته از افرادی که سابقه خانوادگی عفونت قارچی دارند، بیش از بقیه افراد در معرض ابتلا قرار می‌گیرند. سالمندان به دلیل گردش خون ضعیف‌تر و سرعت رشد کمتر ناخن و ضخیم شدن آن، بیش از سایر گروه‌های سنی به عفونت قارچی ناخن مبتلا می‌شوند.

نبرد ناخن با چهار مهاجم

عفونت قارچی ناخن ممکن است بخشی از ناخن یا کل آن را درگیر کند. علاوه بر این، احتمال ابتلای چند ناخن به شکل هم‌زمان نیز وجود دارد. ظاهر بدشکل و تغییر یافته یکی از علائم ابتلا به قارچ ناخن می‌تواند باشد. در بسیاری از موارد احتمال جدا شدن ناخن از بستر آن وجود دارد. ناخن‌هایی که دچار عفونت قارچی هستند، اغلب بویی ناخوشایند دارند. ضخیم شدن یا شکننده شدن ناخن نیز از علائم دیگر ابتلا می‌تواند باشد. عفونت‌های قارچی انواع مختلفی دارند. برای مثال، عفونت‌های زیر ناخنی دیستال (Distal subungual) شایع‌ترین نوع عفونت قارچی محسوب می‌شوند که هم دست و هم پا را درگیر خود می‌کنند. چنانچه ناخن به این نوع عفونت مبتلا شود باید انتظار بروز ظاهری دندانه‌دار در لبه ناخن با رگه‌های سفید یا زرد در عرض ناخن را داشت. همان‌طور که از اسم آن مشخص است، این عفونت به بستر ناخن و زیر آن حمله می‌کند. نوع دیگری از عفونت، عفونت سفید سطحی (White superficial infection) نام دارد که معمولا ناخن‌های پا را درگیر می‌کند. این نوع قارچ به لایه‌های بالایی ناخن حمله کرده و لکه‌های سفید کاملا مشخص را روی ناخن ایجاد می‌کند. در نهایت این لکه‌های سفید تمام ناخن را می‌پوشانند و ناخن زبر و مستعد خرد شدن می‌شود. نقاط روی ناخن ممکن است حالت گودال‌دار و پوسته پوسته شوند. یکی دیگر از انواع عفونت که ممکن است ناخن‌ها را درگیر خود کند، عفونت کاندیدا (Candida infection) است. این نوع عفونت توسط مخمرهای کاندیدا ایجاد می‌شود و می‌تواند به ناخن‌هایی حمله کند که قبلا در اثر عفونت یا آسیب قبلی دچار مشکل شده‌اند. کاندیدا بیشتر ناخن‌های دست را درگیر می‌کند و اغلب در افرادی دیده می‌شود که عادت دارند دست‌های خود را در آب نگه دارند. این عفونت معمولا از کوتیکول (پوست اطراف ریشه ناخن) شروع می‌شوند. تورم، قرمزی حساس شدن به لمس، احساس درد، از علائم آن است. ناخن ممکن است تا حدی از بستر خود جدا شود و حتی در برخی موارد بیفتد. یکی دیگر از عفونت‎‌های مرتبط با ناخن، عفونت‌های زیرناخنی پروزیگمال (Proximal subungual infection) است. این نوع عفونت نادر محسوب می‌شود اما در صورت ابتلا، دست یا پا را درگیر می‌کند. ظاهر شدن لکه‌های زرد در پایه ناخن و گسترش عفونت به سمت بالا از ویژگی‌های آن است. آن دسته از افرادی‌که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیش از بقیه مستعد ابتلا به این نوع عفونت هستند. البته آسیب‌های جزئی به ناخن نیز در برخی موارد عامل ابتلا می‌تواند باشد.

درمان با عصاره صبر

انواع مختلفی از عفونت‌ها می‌توانند ناخن را درگیر کند به همین دلیل تشخیص نوع عفونت قارچی بر عهده پزشک است. در بسیاری از موارد تشخیص عفونت قارچی از طریق معاینه برای پزشک امکان‌پذیر است با این حال، در برخی موارد ممکن است نمونه‌ای از ناخن برداشته شود و برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال شود. محصولات و داروهای بدون نسخه (OTC) برای درمان قارچ ناخن در داروخانه‌ها در دسترس هستند. این محصولات تا حدی می‌توانند موثر واقع شوند اما تا زمانی که درمان توسط پزشک صورت نگیرد، نمی‌توان انتظار قطعی برای رفع عفونت قارچی را داشت. پزشک بر اساس نوع قارچ و وضعیت موجود، درمان‌های مختلفی را می‌تواند در نظر بگیرد. درمان ممکن است با کمک گرفتن از محصولات موضعی ضد قارچ باشد یا داروهای خوراکی نیز تجویز شوند. در برخی موارد احتمال اینکه بخش‌هایی از ناخن یا کل آن توسط پزشک برداشته شود، وجود دارد. هر چه مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو سریع‌تر باشد، احتمال آسیب به ناخن کمتر است و درمان نیز راحت‌تر صورت می‌گیرد.

باید توجه داشت که درمان ناخن مبتلا به قارچ، یک درمان زمان‌بر است و نمی‌توان انتظار داشت که بلافاصله پس از شروع درمان بهبودی سریعا اتفاق بیفتد.

نوش‌دارو پیش از مرگ سهراب!

مراقبت صحیح از ناخن‌ها به ویژه کوتاه و تمیز نگه داشتن آن‌ها، احتمال بروز عفونت قارچی ناخن را کاهش می‌دهد. از انجام کارهایی که به پوست اطراف ناخن آسیب وارد می‌کند تا جای ممکن باید پرهیز کرد. خشک کردن کامل پاها بعد از دوش گرفتن (به ویژه بین انگشتان پا) از اهمیت بالایی برخوردار است. از دست زدن به ناخن‌های آلوده باید پرهیز کرد. اجتناب از پا برهنه راه رفتن در مکان‌های عمومی، استفاده از دمپایی و وسایل شخصی و کاهش مصرف لاک و کاهش استفاده از ناخن مصنوعی (کاشت ناخن)، مواردی هستند که باید جدی گرفت. در نهایت به افراد توصیه می‌شود که کفش‌های خود (به ویژه کفش ورزشی) را گاهی بشویند. پوشیدن جوراب تمیز نخی با اندازه مناسب یکی دیگر از مواردی است که می‌تواند در کاهش ابتلا به عفونت ناخن نقش داشته باشد.