سیاسی
جنگ با اخیر صرف‌نظر از ابعاد نظامی و ژئوپلیتیکی‌اش، نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران خواهد بود. این جنگ، نه تنها معادلات منطقه‌ای را دگرگون می‌کند، بلکه درون‌مایه سیاست داخلی کشور را نیز زیر و رو خواهد کرد. در چنین شرایطی، جریان اصلاح‌طلبی که طی سال‌های اخیر در سایه مانده و بخش‌هایی از آن از بدنه اجتماعی خود فاصله گرفته، اگر بخواهد نقشی در آینده کشور ایفا کند، نیازمند بازآفرینی است؛ بازگشتی نه برای قدرت، بلکه برای پاسخ‌گویی، ترمیم و بازسازی. اصلاح‌طلبی در ایران، اگر می‌خواهد زنده بماند، باید پوست بیندازد. باید از دایره نخبگان و ساختارهای خسته و فرسوده عبور کرده و دوباره به مردم بازگردد. امروز، نه جوان ایرانی در دانشگاه، نه کارگر در کارخانه، نه معلم در کلاس و نه بازاری در رکود، اعتنایی به وعده‌های اصلاح‌طلبانه‌ای ندارد که رنگ واقعیت نگرفته‌اند. اعتماد از دست رفته، با شعار بازنمی‌گردد؛ با عمل اجتماعی، شفافیت، و ایستادگی در کنار مردم بازخواهد گشت. جامعه امروز ایران، در میانه فشارهای معیشتی، بیکاری، بحران مسکن و آسیب‌های اجتماعی، از سیاست انتزاعی و بی‌دستاورد خسته است. اولویت‌ها از توسعه سیاسی صرف به عدالت اجتماعی، امنیت اقتصادی و خدمات عمومی تغییر یافته است. اصلاح‌طلبی اگر می‌خواهد نقش‌آفرین بماند، باید گفتمان خود را از «رقابت در انتخابات» به«کنشگری در جامعه»، از «لابی‌گری در قدرت»به «مطالبه‌گری از پایین» و از «حفظ ساختار با نقد محتوا» به «بازسازی بنیان‌های فرسوده قدرت و اعتماد عمومی» بازتعریف کند.
نسلی تازه، راهی تازه
زمان آن رسیده که نسل جدیدی از اصلاح‌طلبان، که نه متهم به مماشات‌اند و نه مرعوب در قدرت، مسئولیت گفتمان بازسازی را برعهده گیرند.
چهره‌هایی که در میدان واقعی جامعه فعال‌اند؛ در عرصه‌های محیط‌زیست، آموزش، حقوق کارگران، رسانه مستقل، و فرهنگ مردمی. آن‌ها که نه فقط حرف اصلاح دارند، بلکه زیست اصلاح‌طلبانه دارند. بازسازی ایران پس از جنگ، نیازمند این نسل نو است؛ نسلی که جسارت دارد، اما مسئولیت‌پذیر است. جنگ، هزینه‌های مادی و معنوی سنگینی به همراه دارد؛ اما توجیهی برای تداوم ناکارآمدی، فساد، و سرکوب صدای منتقد نیست. در مقابلِ دوگانه‌های مرگبار «جنگ یا تسلیم»، اصلاح‌طلبی نوین باید مسیر سوم «مقاومت هوشمندانه، اصلاح ساختاری، و بازسازی رفاه و عزت ملی» را پیشنهاد کند.
ما نیازمند دیپلماسی اجتماعی، عدالت اقتصادی و احیای حقوق شهروندی هستیم، نه فقط بازتولید امنیت فیزیکی و اقتدار بیرونی.
اگرچه جریان اصلاح‌طلب سنتی دچار فرسایش شده، اما نفس اصلاح‌طلبی به عنوان راهی برای برون‌رفت مسالمت‌آمیز از بحران‌ها هنوز زنده است. آن‌چه لازم است، بازآفرینی این جریان در قامت یک حرکت اجتماعی، اخلاق‌مدار، معیشت‌محور و عدالت‌خواه است. این اصلاح‌طلبی نو، از دل رنج‌های پس از جنگ سر برمی‌آورد. نه برای بازگشت به قدرت، بلکه برای بازگشت به مردم. بازسازی ایران، بدون اصلاح درون‌ساختاری و بدون اعتماد عمومی ممکن نیست و این، مسئولیتی است که نسل نو باید بپذیرد.
نقشه راه بازآفرینی اصلاح‌طلبی در فضای پساجنگ
بازآفرینی باید از یک گفتمان عمل‌گرای ملی‌گرا و رفاه‌محور آغاز شود، نه صرفاً اصلاح‌طلبی نخبه‌گرا و انتخاباتی. همچنین جذب چهره‌های نسل دوم اصلاحات که سابقه فعالیت اجتماعی، علمی یا رسانه‌ای دارند باید انجام شود و از چهره‌های سوخته یا محافظه‌کار که به ساختار وابسته‌اند، فاصله گیرند. استفاده از رهبران غیررسمی محلی، صنفی، فرهنگی برای بازسازی سرمایه اجتماعی، می‌تواند اثرگذار باشد. اصلاحات نو باید چهره‌ای مردمی، نترس، اما مسئول داشته باشد شبیه به جنبش‌های پساجنگ در آمریکای لاتین یا اروپای شرقی. بازسازی جریان اصلاح‌طلب بدون تکیه به رسانه رسمی و انتخابات محض باید از پایین و افقی باشد. در این مسیر بایستی به توسعه شبکه‌های رسانه‌ای مستقل، محلی، غیرحزبی در فضای مجازی و حقیقی، راه‌اندازی جنبش‌های کوچک اجتماعی، زیست‌محیطی، رفاهی، کارگری، جوانان، ارتباط‌گیری با فعالان مدنی، اقتصادی و زنان در شهرستان‌ها و حاشیه‌ها و ایجاد پیوندهای غیررسمی با فعالان حقوق بشری، اتحادیه‌ها، دانشگاه‌ها و جامعه مدنی منطقه‌ای و جهانی توجه شود.
اصلاح‌طلبان در سایه فضای امنیتی
پس از جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی و ایران اگر چه دشمنی این رژیم جعلی با جمهوری اسلامی ایران مسئله تازه‌ای نبود اما رویارویی مستقیم آن هم با حمله ناجوانمردانه این رژیم، کشور ما را وارد مسیر تازه‌ای از حیات سیاسی خود کرد که باز تعریف فعالیت جریان‌های سیاسی داخل نظام در مواجهه با ایران پساجنگ بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد، در این میان جریان اصلاح‌طلب در ایران با چالش‌ها و فرصت‌های خاصی مواجه خواهد شد که می‌توان آن را در سه محور عمده بررسی کرد: سیاسی، اجتماعی و ژئوپلیتیکی. جنگ با اسرائیل باعث تقویت گفتمان امنیتی و تمرکز بر «ثبات و اقتدار» خواهد شد. در چنین فضایی، جریان‌های اصلاح‌طلب که خواستار گفت‌وگو، تعامل و اصلاحات تدریجی‌اند، با محدودیت‌های شدیدتری مواجه می‌شوند؛ به بیان دیگر جنگ ممکن است بهانه‌ای برای کنار زدن کامل اصلاح‌طلبان از صحنه سیاسی رسمی شود و با برخوردهایی چون افزایش فشارهای امنیتی و محدودیت در رسانه‌ها، تقویت گفتمان اصولگرایانه با محور مقاومت و حذف یا تضعیف بیشتر آن‌ها از عرصه تصمیم‌سازی و انتخابات رو به رو شوند.
شکاف یا همبستگی؟
در فضای پساجنگ، جامعه ایران ممکن است دو مسیر متفاوت را تجربه کند: یک؛ افزایش نارضایتی به دلیل مشکلات اقتصادی، تحریم‌ها و فشارهای معیشتی که می‌تواند منجر به تقویت گفتمان مطالبه‌محور اصلاح‌طلبان به‌ویژه در میان طبقه متوسط شهری شود، یا برعکس، افزایش همبستگی ملی در کوتاه‌مدت و تمرکز افکار عمومی بر بقا، امنیت و مقابله با دشمن خارجی که صدای اصلاح‌طلبی را در حاشیه نگه می‌دارد.
اصلاح‌طلبان و سیاست خارجی
اصلاح‌طلبان همواره خواستار کاهش تنش‌های منطقه‌ای و تعامل با غرب بوده‌اند. پس از یک جنگ تمام‌عیار با اسرائیل، ایران وارد مرحله‌ای از انزوای شدیدتر بین‌المللی می‌شود، که می‌تواند فضای مانور دیپلماتیک اصلاح‌طلبان را محدود کند. اما اگر جنگ به بن‌بست برسد و فشار عمومی برای تنش‌زدایی و بازسازی اقتصادی افزایش یابد، ممکن است اصلاح‌طلبان به عنوان نیرویی برای «عادی‌سازی روابط» دوباره مورد توجه قرار گیرند مشروط بر اینکه اجازه فعالیت داشته باشند.
به طور کلی در کوتاه‌مدت، اصلاح‌طلبان در سایه فضای امنیتی و ضدغربی ناشی از جنگ، بیشتر به حاشیه رانده می‌شوند. اما در میان‌مدت و بلندمدت، اگر فضای اجتماعی به سمت مطالبه‌گری برای رفاه، صلح و بازسازی برود، ممکن است دوباره به عنوان نیروی سیاسی زنده شوند. البته نه الزماً با ساختارهای قبلی و چهره‌های تکراری.
جدیدترین اخبار
سید ناصر اشرفی سکان‌دار شرکت عمرانی شهر جدید علوی شد
ایران هرگز به دنبال ساخت سلاح اتمی نبوده، نیست و نخواهد بود
با نتیجه یک بر صفر به نفع پرسپولیس به پایان رسید
واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج بلامانع است
آغاز به کار اسکله شهید ذاکری قشم
شهرستان هفتگی در دو رده سنی
نشانه‌ای از فعالیت آتشفشانی در دماوند وجود ندارد
رضا سوخته سرایی قهرمان سابق کشتی ایران درگذشت
پیروزی پرگل بیرون از خانه برای شهرداری
میناب میزبان یازدهمین جشنواره شکرگزاری انبه و یاسمین گل
مسئول کمیته آموزش شطرنج کارگری مدرک تایتل مربیگری بین‌المللی گرفت
آمریکا به طور رسمی تحریم‌های سوریه را لغو کرد
افتتاح ۸۸۶ پروژه به مناسبت هفته دولت در استان؛ دو ساعت حداقل میزان قطعی برق است
جزئیات کامل قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی اعلام شد
۱۱ خودروی متعلق به قاچاقچیان در میناب توقیف شد
